چکیده: پروژه ی ایجاد گمرکات تخصصی می تواند به عنوان قسمتی از پروژه ی آمایش در نظر گرفته شود که بر اساس آن گمرکات اختصاصی شده به نحوی که بر اساس تولیدات هر منطقه و نوع کالای مبادلاتی هر گمرک، نسبت به تشریفات ترخیص کالای مشخص اقدام نمایند که باعث ارتقای ارائه ی خدمات نیز می گردد. استان کردستان در زمینه ی تولید فرش دستباف دارای سابقه ای بیش از 350 سال می باشد وجود دو سبک و برند معروف سنندج (سنه) و بیجار، میانگین تولید 160000 تا 180000 مترمربع در سال، وجود تعداد 90000 بافنده فرش و گلیم، همه از مزیّت های فرش دستباف در استان کردستان می باشد و فرشبافی برای بافندگان و تولیدکنندگان از نظر اشتغال و کسب درآمد دارای اهمّیّت زیادی است. با این وجود، این سئوال پیش می آید علی رغم وجود گمرک فعّال و باسابقه در استان و نیز وجود دو مرز ر سمی برای صادرات، چرا فرش های تولیدی این استان، به طور مستقیم و از مبادی گمرکی خود، به خارج صادر نمی گردند؟ به نظر می رسد گمرک علاوه بر شرایط عمومی، می بایست دارای شرایط اختصاصی برای صادرات فرش نیز باشد تا بتواند به طور مستقیم نسبت به انجام تشریفات قانونی گمرکی و ترخیص فرش دستباف از مبادی رسمی خود اقدام نماید. لذا این تحقیق به جهت شناسایی ویژگی های گمرک تخصّصی فرش دستباف، برای ایجاد این نوع گمرک در استان کردستان و رابطه ی آن با توسعه ی صادرات فرش های این استان (و نیز سایر استان ها) انجام می پذیرد. این تحقیق از نظر هدف از نوع کاربردی و از نظر روش تحقیق، تحقیقی توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. محدوده ی مکانی این تحقیق استان کردستان و نیز تعدادی از گمرکات تخصّصی فرش دستباف در کشور، می باشد.