در تبیین و نقد مبانی و مولفه های روش شناختی حاکم بر رویکردهای رایج فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، مسئله این است که، آیا رویکردهای رایج دارای تمایز معناداری بلحاظ معرفت شناسی و جهان بینی از یکدیگر هستند، و اگر چنین است، این تمایزها از چه زوایایی برخورداراند. برای رسیدن به پاسخ این مسئله، لازم است به شناخت مولفه های روش شناختی و مبانی آنها درهر یک از رویکردها پرداخت. لذا در ادامه 10 پرسش روش شناختی با محوریت مباحثی از قبیل تلقی از علوم اجتماعی، هستی شناسی، چیستی نظریه، عینیت تحقیق و چگونگی حل شکاف بین نظر و عمل، از هریک از رویکردها پرسیده می شود. و پس از استنطاق جواب ها، در نهایت به نقد هریک از رویکردها براساس پاسخ های ارائه شده پرداخته می شود.