نام پژوهشگر: رضا خسروی القار
رضا خسروی القار یوسف روزبهان
این پژوهش به منظور بررسی اثر دو سیستم تغذیه ای بلوک خوراکی و خوراک کامل مخلوط (tmr) بر تولید، ترکیب شیر، قابلیت هضم، متابولیت های خون، رفتار تغذیه ای و عملکرد گاوهای شیرده هلشتاین اجرا شد. آزمایش با استفاده از 24 رأس گاو شیرده هلشتاین در 3 گروه 8 تایی در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. طول هر دوره آزمایش 31 روز (3 هفته عادت پذیری و 10 روز برای نمونه گیری) بود. میانگین وزنی گاوها 45±580 کیلوگرم، روزهای شیردهی 90±150 و میانگین تولید شیر 2±28 کیلوگرم بود. گروه اول با جیره کاملاً مخلوط معمولی تغذیه شدند، گروه دوم نیمی از خوراک روزانه را از جیره گروه اول (کاملاً مخلوط بلوک نشده) و نیم دیگر را از بلوک خوراکی دریافت نمودند. گروه سوم فقط با جیره بلوک شده تغذیه شدند. استفاده از بلوک خوراکی تأثیری بر ماده خشک مصرفی نداشت ولی تولید شیر را افزایش داد (05/0p<). استفاده از بلوک خوراکی باعث کاهش میزان عددی درصد چربی شیر شد. هرچند، مقدار چربی شیر روزانه و شیر تصحیح شده بر اساس 4% (fcm) چربی بین تیمارها تفاوتی نداشت. با مصرف بلوک، درصد و میزان پروتئین شیر، درصد و میزان کل مواد جامد بدون چربی شیر (snf) افزایش یافت (05/0p<). گوارش پذیری ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام، ndfom و adfom تحت تأثیر سیستم تغذیه ای قرار نگرفت. استفاده از بلوک باعث افزایش غلضت پروتئین کل خون شد، اما تأثیری بر سایر متابولیت های خون (آلبومین، گلوبولین، گلوکوز، کلسترول، تری گلیسیرید، نسبت آلبومین به گلوبولین و کراتینین) نداشت. استفاده از بلوک باعث کاهش زمان نشخوار، زمان غذا خوردن و کل فعالیت جویدن شد (01/0p<)، ولی زمان استراحت دام ها به طور معنی داری افزایش یافت (01/0p<). غلضت آلانتوئین ادرار و جریان روده ای پروتئین میکروبی با مصرف خوراک بلوک شده افزایش نشان داد (01/0p<)، اما غلضت اسید اوریک تحت تأثیر قرار نگرفت. به طورکلی نتایج این بررسی نشان داد که استفاده از جیره بلوک شده موجب بهبود تولید شیر، کاهش هزینه های کارگر، حمل ونقل، انبارداری، و به طورکلی بهبود مدیریت تغذیه در دامداری های کوچک می گردد.