بناهای تاریخی هر کشور، گویای خصایص فرهنگی و تاریخی ملت آن است و توجه به معماری بناهای تاریخی ، امری ضروری می نماید؛ زیرا عدم تدقیق و بررسی های شایسته در معماری گذشته، یکی از دلایل فراموشی این گونه بناها است؛ لیکن در بررسی برخی بناها، یافتن مرزی مشخص میان خصوصیات برگرفته از معماری بومی منطقه، معماری سنتی و زمینه شکل گیری اثر، امری سهل و ممتنع است. در این راستا هدف از این پژوهش، بررسی ویژگی های معماری بومی، سنتی و زمینه گرا در ارتباط با بنای آرامگاه شیخ زاهد گیلانی، به منظور ارائه رهنمودهایی برای حفظ ارزش های این بنای تاریخی باتوجه به نیازهای امروز است. به این منظور، ابتدا چارچوب نظری پژوهش، شامل ویژگی های معماری زمینه گرا، معماری بومی و سنتی از منظر صاحب نظران، براساس مطالعات کتابخانه ای تدوین شده و سپس در قالب مطالعات میدانی، ویژگی های معماری زمینه و بناهای واقع در لاهیجان، به اخص معماری بنای آرامگاه شیخ زاهد گیلانی مورد بررسی قرار گرفته است. بنابراین، روش پژوهش در این تحقیق که در سامانه جستجوی ساختارگرایی صورت گرفته است؛ ترکیبی تاریخی - توصیفی و از نوع مطالعات ژرفانگر است.