نام پژوهشگر: هنگامه طاهری
مرضیه جمادی علیرضا شافعی نیا
شوری در بسیاری از مناطق خشک و نیمه خشک جهان به عنوان یک مشکل اساسی و عامل محدود کننده رشد، کیفیت و عملکرد گیاهان زراعی از جمله کلزا محسوب می شود، بنابراین افزایش تحمل به شوری به منظور تولید پایدار محصول امری ضروری است که از طریق شناسایی و تعیین میزان بیان ژن های دخیل در پاسخ و تحمل به تنش امکان پذیر است. درتحقیق حاضرالگوی بیان چهارژن گلوتامات دهیدروژناز(gdh)، پرولین دهیدروژناز(pdh)، گالاکتینول سینتاز( (gsو دلتا-پیرولین-5-کربوکسیلات-سینتاز (p5cs)درپاسخ به تنش شوری با استفاده از تکنیک qrt-pcr مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور گیاهچه های کلزا (.brassica napus l) رقمrgs003 در مرحله 5-4 برگی در معرض 150 میلی مولارnacl قرار گرفتند. آزمایش با دو تکرار بیولوژیکی و دو تکرار تکنیکی در گلخانه گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین انجام شد. نمونه گیری در فواصل زمانی 30 دقیقه،1 ،2 ،6 ،12 و 24 ساعت پس از اعمال تنش، از برگ گیاهان شاهد و تحت تنش صورت گرفت.نتایج الگوی بیان ژن گلوتامات دهیدروژناز حاکی از کاهش تجمع رونوشت این ژن در ساعات اولیه و افزایش آن در ادامه ساعات تنش بود. بالعکس،رونوشت ژن های پرولین دهیدروژناز، گالاکتینول سینتاز و دلتا-پیرولین-5-کربوکسیلات-سینتاز در تمامی زمان های مورد بررسی پس از اعمال تنش، افزایش یافته بود. با توجه به نتایج بدست آمده، گالاکتینول سینتاز می تواند به عنوان کاندیدای مناسب ژن تحمل به شوری مورد توجه قرار گیرد. همچنین افزایش بیان ژن دلتا-پیرولین-5-کربوکسیلات-سینتاز در تمامی زمان های مورد مطالعه پس از اعمال تنش، موید نقش مثبت این آنزیم در افزایش پرولین جهت مقابله با اثرات مخرب تنش است.