نام پژوهشگر: حسن مرادیان
حسن مرادیان محمود کوشش صبا
کاربرد کودهای بیولوژیک به ویژه باکتری¬های محرک رشدگیاه به جای مصرف کودهای شیمیایی از مهمترین راهبردهای تغذیه ای در مدیریت پایدار بوم نظام¬های کشاورزی می باشند. به منظور بررسی اثر کود بیولوژیک نیتروکسین و هیومیک اسید بر برخی خصوصیات مورفو - فیزیولوژیکی توت فرنگی تحت کاربرد مالچ (سفید)، طی دو فصل در سال93-92 در مزرعهی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان آزمایشی به صورت فاکتوریل (مالچ × کود) بر پایهی طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. آزمایش اول بر روی توت فرنگی رقم پاروس و آزمایش دوم بر روی توت فرنگی رقم کوئین الیزا صورت گرفت. سطوح کودی مورد استفاده در هر دو آزمایش به ازاء هر گیاه 3 گرم کود کامل n.p.k، 5 گرم کود آلی هیومیک اسید، 70 سی سی کود بیولوژیک نیتروکسین با غلظت 100 پیپی¬ام و 5 گرم کود هیومیک اسید + 70 سی سی کود بیولوژیک نیتروکسین با غلظت 100 پی¬پی¬ام در نظر گرفته شد. صفات اندازه¬گیری شده شامل خصوصیات رویشی، عملکرد،خصوصیات بیوشیمیایی (میزان کربوهیدرات¬های محلول کل میوه، برگ، طوقه و پروتئین¬های محلول کل برگ و طوقه، فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز برگ، ریشه و طوقه) و عناصر نیتروژن کل، فسفر، پتاسیم در برگ توت¬فرنگی رقم پاروس در سال اول و اندازه گیری صفات رویشی و عملکرد در رقم کوئین¬الیزا در سال دوم بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل مالچ × کود روی میانگین سطح برگ، سطح برگ کل بوته، سطح مخصوص برگ (سطح برگ بر وزن خشک برگ)، حجم ریشه، وزن تک میوه و وزن خشک کل در سال اول معنی¬دار شد. بیشتر صفات رویشی اندازه¬گیری شده و ماده خشک کل در شرایط مالچ و در کود نیتروکسین + هیومیک اسید بهبود یافته¬اند. اثر متقابل مالچ × کود میزان کربوهیدرات-های محلول کل برگ، میوه و طوقه و پروتئین¬های محلول کل برگ و طوقه را تحت تاثیر قرار دادند. کاربرد کود زیستی نیتروکسین و هیومیک اسید همراه با مالچ غلظت عناصر غذایی نیتروژن کل، فسفر، پتاسیم برگ را افزایش دادند. میزان عملکرد میوه در دو سال آزمایش تحت تیمار نیتروکسین + هیومیک اسید تحت کاربرد مالچ بطور معنی داری بیشتر از سایر تیمارها بود. بر اساس نتایج این آزمایش استفاده ازکود تلفیقی نیتروکسین وکودآلی هیومیک اسید همراه با کاربرد مالچ اثر ویژه ای بروی صفات رویشی، عملکرد و عناصر برگ داشته و اثر آن در بیشتر موارد دارای افزایشی بود. احتمالاً این افزایش ناشی از وجود باکتری های موجود در کود زیستی بوده که نقش کلات کنندگی و تولید هورمون¬های گیاهی را داشته که در نهایت جذب عناصر را بهبود بخشیده و در شرایط کاربرد مالچ سبب افزایش خصوصیات رویشی گردیده است.