نام پژوهشگر: ضیاء الدین باده یان

پهنه بندی حساسیت به خشکسالی در جنگلهای زاگرس با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره (منطقه مورد مطالعه: حوزه آبخیز کشکان لرستان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1393
  الیاس خضری   حسین زینی وند

خشک سالی یکی از پدیده های جوی است که هر ساله در سراسر دنیا رخ می دهد و خسارتهای مالی فراوانی به بار می آورد. برای بیشتر محقیقین در زمینه های مختلف علمی، این پدیده هنوز معنی و تعریف خاصی ندارد، ولی با این وجود یکی از بلایای طبیعی است که از گذشته دور انسان با آن سروکار دارد. لذا به منظور ارزیابی حساسیت به خشکی حوزه آبخیز کشکان لرستان از تکنیک فرآیند سلسله مراتبی به خشک سالی استفاده گردید. برای انجام این مطالعه ابتدا عوامل تاثیرگذار در پدیده خشک سالی شناسایی شدند، برای شناسایی معیارهای مرتبط از مطالعات مشابه صورت گرفته در زمینه خشک سالی در ایران و در خارج استفاده شده و نهایتا با توجه به موقعیت جغرافیای منطقه و شرایط محیطی و اقلیمی منطقه شش معیار و نوزده زیرمعیار شامل فیزیوگرافی (شیب،جهت و ارتفاع) کاربری زمین (جنگل، مرتع، آب) خاک (رسی، رسی لومی، رسی شنی لومی، شنی لومی ماسه ای و غیره)، پوشش گیاهی (درصد تاج پوشش، تیپ)، هیدرواقلیم (دما، بارندگی، آبهای سطحی، آبهای عمقی) و مراکز جمعیتی (شهر و روستا) انتخاب گردید. در گام بعد اقدام به تهیه پرسشنامه شدو معیارها و زیرمعیارهای انتخاب شده در قالب پرسش نامه و به طریق تحلیل سلسله مراتبی با یکدیگر مقایسه شدند. تعداد 25 پرسشنامه بین متخصصان توزیع گردید و از این بین به 20 پرسشنامه پاسخ داده شدند. برای تحلیل و ارزیابی نتایج پرسشنامه ها نشان داد که در بین معیارها، هیدرو- اقلیم، پوشش گیاهی و فیزیوگرافی با وزنهای (29539/0، 1883/0 و 18785/0) به ترتیب دارای بیشترین وزن و معیارهای کاربری زمین، مراکز جمعیتی و خاک به ترتیب دارای کم ترین وزن هستند. در گام بعد لایه های مختلف هر یک از زیرمعیارها تهیه و طبق بندی شدند. سپس وزنها به روش تلفیق خطی وزنی (wld) مختص به هر لایه از زیرمعیارها در محیط نرم افزار gis تلفیق گردید، درگام نهایی تلفیق نقشه ها به منظور تهیه نقشه مناطق حساس به خشک سالی در حوزه کشکان صورت گرفت. نتایج نشان داد که حدود 87/2 درصد (14/27027 هکتار) از منطقه مورد مطالعه در معرض خشک سالی شدید، 1/4درصد (38562 هکتار) با احتمال وقوع خشک سالی بالا و 52/39 درصد (82/371521 هکتار) از منطقه مورد مطالعه احتمال کمی برای دچار شدن به خشک سالی را دارند.