نام پژوهشگر: غلامرضا عراقی
حسین خلیلی اسبو محمود امامی نمین
مالکیت ما فی الذمه یکی از موارد سقوط تعهدات در حقوق مدنی ایران می باشد. در مسئولیت تضامنی ، که در آن چندین نفر، ضمانت از یک دین را برعهده گرفته اند به نحوی که شخص طلبکار می تواند برای تمام طلب خویش به هریک از آن ها مراجعه نماید، با تحقق مالکیت ما فی الذمه نسبت به یکی از مسئولان متضامن ، روابط اطراف مسئولیت تضامنی دچار دگرگونی می شود. اگر تضامن به گونه ای است که هر یک از مسئولان مدیون واقعی و نهایی سهم خود باشند ، با تحقق مالکیت ما فی الذمه در حق یکی از ضامنان، او نسبت به مازاد بر سهم خود به سایر مسئولین حق رجوع خواهد داشت و اگر مسئولیت تضامنی به گونه ای است که مدیون واقعی و نهایی یک نفر است و بقیه ضامن تضامنی آن باشند او حق مراجعه به سایر مسئولان یا مدیون واقعی را دارد اما اگر مالکیت ما فی الذمه نسبت به مدیون واقعی محقق شود او حق رجوع به سایر متضامنان را ندارد.