نام پژوهشگر: سیدمرتضی قاسم زاده
سیمین دخت اسداللهی حسن ره پیک
چکیده ایقاع عهدی عمل حقوقی یک طرفه ای است که در قانون پیش بینی شده باشد و به اراده انشایی شخص ایقاع کننده در عالم اعتبارتحقق پیدا کند و بر اساس آن طلب کار بتواند بدهکار را ملزم به انجام تعهد کند . این که فردی بتواند با اراده اش برای دیگری تعهد ایجاد کند یا تعهدی به نفع دیگری کند در ایقاع عهدی مورد بحث می باشد . در استثنایی بودن مورد اول تردیدی نیست ؛ لکن در مورد قسم دوم باید گفت این دسته از ایقاعات عهدی متوقف بر بیان قانون گذار هستند و در حال حاضر تمهیداتی که برای پذیرش حاکمیت مطلق اراده در ایقاع عهدی مورد نیاز است در قانون پیش بینی نشده است . شرایط وقوع ایقاع عهدی و آثار آن ، جز در موارد استثنایی تابع قواعد کلی قراردادهاست . در خصوص ایقاع عهدی اکراهی و فضولی با وجود اختلاف نظرات موجود ، باید حکم عدم نفوذ را ترجیح داد . ایقاع عهدی معلق را علی رغم اختلاف نظرات ، باید صحیح دانست . شروط ضمنی نیز در ایقاع عهدی راهی ندارند . در خصوص ضمانت اجرای ایقاعات عهدی که در قانون بیان شده اند ( بر فرض ایقاع دانستن ) باید گفت ؛ در قیاس با قرارداد ، در صورتی که شرایط اساسی ایجاد مسولیت موجود باشد و ایقاع عهدی نیز به جهت اعلام و ارتباط با مصالح عمومی تعهد آور باشد ؛ برای اجرای تعهد بحث الزام و جبران خسارت وجود دارد.