نام پژوهشگر: ملیحه فرجادی

بهبود تحمل به تنش خشکی در توتون از طریق کاربرد نیترات پتاسیم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده علوم پایه 1393
  ملیحه فرجادی   اکبر نورسته نیا

پتاسیم یکی از عناصری است که نقش مهمی در افزایش عملکرد کمی و کیفی توتون دارد. تغذیه صحیح توتون پیش نیاز به دست آوردن محصول با کیفیت و کمیت بالا و بازارپسندی مناسب می¬باشد. تامین محیط تغذیه¬ای مناسب، از جمله پتاسیم یکی از مهمترین فاکتورها در مدیریت محصول می¬باشد. خشکی یکی از مهمترین عواملی است که بر خصوصیات کیفی توتون تاثیر گذار است. تعیین تحمل نسبی به خشکی در گیاهان زراعی و از جمله توتون از اهمیت ویژه¬ای برخوردار است. لذا بارزیابی ژنوتیپ¬ها و ارقام متحمل از هر گیاه، می¬توان آن¬ها را با اطمینان بیشتری درمناطق خشک و نیمه خشک کاشت. در این تحقیق تنش خشکی توسط پلی اتیلن گلیکول با غلظت 20% اعمال شد. 48 ساعت پس از اعمال تنش، تیمار توسط نیترات پتاسیم در سه غلظت، طی 9 روز انجام گرفت و تغییرات مقدار پرولین، پروتئین کل، رنگیزه¬های فتوسنتزی، بتاکاروتن،آنتوسیانین، مالون¬دی¬آلدهید، فنل، فلاونول، فلاونوئید، قندهای محلول و پتاسیم برگ اندازه¬گیری و نتایج از طریق نرمافزار آماری spssمحاسبه و گزارش شد. با توجه به نتایج به دست آمده در این بررسی، میتوان اظهار داشت که گیاه توتون در مواجهه با تنش خشکی سعی در حفظ فشار اسمزی خود دارد و این کار را با افزایش اسمولیت¬هایی از جمله پرولین و قندهای محلول و تجمع پتاسیم انجام می¬دهد که به حفظ فشار و تورژسانس سلول¬های گیاه کمک می¬کنند. از آنجایی که تنش خشکی باعث ایجاد تنش اکسایشی در گیاه توتون شده و تولید rosها را افزایش داده، و از آنجایی که دفاع آنتی-اکسیدانی کارآمد، گام اساسی در تحمل به خشکی محسوب می¬شود، گیاه توتون با افزایش آنتی¬اکسیدان¬های غیر آنزیمی از جمله افزایش ترکیبات فنلی از جمله آنتوسیانین و فلاونوئید و فلاونول و بتاکاروتن به تنش خشکی پاسخ داد. نتایج بدست آمده، نشان داد که کاربرد نیترات پتاسیم به خصوص غلظت 15 میلی¬مولار نسبت به غلظت=های 10 و 5 میلیمولار به طور محسوس¬تری توانسته برخی از اثرات مضر تنش همچون کاهش رنگیزه¬های فتوسنتزی و پروتئین را بهبود ببخشد. و همچنین نیترات پتاسیم توانسته سطوح mda و بتاکاروتن را به سطح معادل با مقادیر آن در گیاهان کنترل برساند و با افزایش پروتئین تا حدودی اثرات مخرب ناشی از تنش خشکی را بکاهد.