نام پژوهشگر: هادی الماسی ورمله
هادی الماسی ورمله جعفر توکلی
با توجه به شرایط اقلیمی ایران و قرار گرفتن در کمربند خشک و نیمه خشک جهان ریسک خشکسالی در کشور بسیار بالا است. در این میان استان کرمانشاه در زمره استان هایی است که طی سالهای اخیر با پدیده خشکسالی روبرو بوده است. از آنجا که شناسایی راهبردهای مقابله و سازگاری کشاورزان با این پدیده کمک درخور توجهی به مدیریت خشکسالی و کاهش خسارات آن می نماید، هدف پژوهش حاضر شناسایی و الویت بندی این راهبردها در استان می باشد. در این راستا 29 گویه در دو بخش مدیریت ریسک و مدیریت بحران در نظر گرفته شد. جامعه آماری پژوهش 359 نفر سرپرستان خانوار ساکن روستاهای خرم آباد سفلی، سلیمان آباد، محمدعلی خانی و جلال وند علیا هستند. حجم نمونه برآورد شده با استفاده از فرمول کوکران برابر200 نفر بوده است. ابزار تحقیق پرسشنامه خانوارهای روستایی بوده است که روایی آن از طریق متخصصان موضوعی و پایایی آن با آزمون آلفای کرونباخ تایید شد (مقدار آلفای مدیریت بحران= 700/0، مقدار آلفای مدیریت ریسک= 710/0). داده های جمع آوری شده با نرم افزارspss تحلیل شد. نتایج بیانگر آن است که کشاورزان مورد بررسی در زمینه مدیریت بحران راهبردهایی چون فروش دام و احشام، فروش دارائیهای نقدی و عدم استفاده از کود شیمیایی را در الویتهای اول تا سوم و همچنین در حوزه مدیریت ریسک راهبردهایی مانند استفاده از بذرهای مقاوم به کم آبی، تغییر شیوه شخم و آماده سازی زمین و تغییر زمان کشت محصول را در الویتهای اول تا سوم مورد استفاده قرار داده اند. همچنین آزمون فرضیه ها نشان داد که بین شدت و تکرار خشکسالی ادراک شده کشاورزان، اراضی ملکی، اراضی آبی، ویژگی های فردی و خانوادگی آنها با راهبردهای مدیریت بحران و ریسک رابطه مثبت و معنادار و بین روستاهای مورد بررسی در اتخاذ راهبردهای یاد شده تفاوت معنادار وجود دارد.