نام پژوهشگر: سمانه کمالی پور فهادان
سمانه کمالی پور فهادان علی برزگر کلمری
سرطان معده یکی از شایع ترین سرطان ها و دومین عامل مرگ و میر ناشی از سرطان در جهان بوده و نرخ بروز آن در استان های شمالی ایران بخصوص مازندران بالا می باشد. بسیاری از گزنوبیوتیک ها و مواد سرطانزا جهت ایجاد فرم های سرطانزایی، به تغییرات زیستی در بدن نیاز دارند. cyp2e1 یکی از اعضای خانواده آنزیم های سیتوکروم p450 مونواکسیژناز و از آنزیم های فاز یک سم زدایی بوده که در فعال سازی متابولیکی بسیاری از کارسینوژن های محیطی نیز نقش دارد. برخی از پلی مورفیسم های ژنتیکی cyp2e1 مانند c>t (rsa1)1053- و (pst1) g>c 1293- موجود در ناحیه پروموتری این ژن می توانند بر القاپذیری و بیان آن و در نتیجه استعداد ابتلای افراد به سرطان تاثیر بگذارند. هدف از این مطالعه بررسی توزیع ژنوتیپی پلی مورفیسم های rsa1 و pst1 در ناحیه پروموتری ژن cyp2e1، میزان بیان این ژن و اندازه گیری سطح سرمی سم ارگانوفسفره متداول دیازینون در افراد مبتلا به سرطان معده و سالم در استان مازندران می-باشد. در این مطالعه 50 فرد مبتلا به سرطان معده که در فاصله سال های 93-1391 به بیمارستان های استان مازندران مراجعه و جراحی شدند و همچنین 78 فرد سالم به عنوان کنترل مورد مطالعه قرار گرفتند. پنج میلی لیتر از خون محیطی افراد گرفته شد و پس از استخراج dna به روش فنل-کلروفرم، تکثیر قطعه 537 جفت بازی ناحیه پروموتری ژن cyp2e1، شامل دو جایگاه rsa1 وpst1 به روش pcr انجام شد. ژنوتیپ این دو جایگاه در افراد مختلف به روش rflp و با استفاده از آنزیم های برشی rsa1 و pst1 ، تعیین گردید. فراوانی ژنوتیپی cc، ct و tt پلی مورفیسم rsa1 به ترتیب در گروه بیمار (% 96)48 ، (%4)2 و (0%)0 و در گروه سالم (%99)77 ، (%1)1و (0%)0 و فراوانی ژنوتیپی gg، gc و cc پلی مورفیسم pst1 به ترتیب در گروه بیمار (100%)50، (0%)0 و (0%)0 و در گروه سالم (%99)77، (%1)1 و (0%)0 مشاهده شد. نتایج نشان می دهند که هیچ یک از پلی مورفیسم های rsa1 با (443/0p value = ،386/0 (or= و pst1 با (9911/0 p value = ،001/0> (or=، ارتباط آماری معنی داری با خطر ابتلا به سرطان معده در استان مازندران ندارند. جهت اندازه گیری میزان بیان ژن cyp2e1 بخشی از بافت توموری و سالم معده افراد بیمار (ده بیمار) و بافت سالم معده افراد سالم (ده فرد) در حین جراحی جدا و به آزمایشگاه منتقل گردید. rnaکل بلافاصله از بافت سرطانی و سالم معده استخراج و پس از سنتز cdna، میزان بیان ژن در سه گروه سرطانی- سرطانی، سرطانی- سالم و سالم- سالم بافت معده به روش real- time pcr مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با وجود بالاتر یودن میزان بیان ژن cyp2e1 در گروه سرطانی- سرطانی نسبت به دو گروه دیگر، مقایسه میزان بیان این ژن به روش توکی و در سطح خطای 5 درصد نشان داد که بین میزان بیان این ژن در سه گروه اختلاف آماری معنی داری وجود ندارد (575/0 p value=). سطح سرمی سم ارگانوفسفره دیازینون در سرم خون 11 فرد بیمار و 10 فرد سالم به روش کروماتوگرافی گازی- طیف سنجی جرمی سنجیده شد. سم دیازینون تنها در یک فرد سالم (10% افراد) باغلظت 151/0 ppm و یک فرد بیمار (9% افراد) با غلظت ppm 157/0 شناسایی شد. با توجه به عدم وجود این سم در سرم خون اکثر افراد سالم و بیمار و غلظت تقریبا یکسان آن در دو فرد سالم و بیمار مثبت از نظر این سم، به نظر می رسد که بین سطح سرمی سم دیازینون و خطر ابتلا به این سرطان ارتباطی وجود ندارد.