نام پژوهشگر: جواد پرچکانی
جواد پرچکانی مهرنوش فتحی
برچسب¬های تخلیصی، ابزارهای ساده¬ای هستند که می توان از آنها برای جدا کردن طیف گسترده¬ای از پروتئین¬های نوترکیب استفاده کرد. از جمله برچسب¬های تخلیصی تازه کشف شده می توان به پلی پپتید شبه إلاستین (elp) اشاره کرد. این پلی پپتید از تکرار نسبتاً زیاد یک پنتاپپتید با اسید آمینه-های آبگریز تشکیل می شود. از ویژگی¬های منحصر به فرد این پلی پپتید رسوب در دمای محیط و در حضور غلظتی از نمک سولفات آمونیوم می باشد. این ویژگی، این پلی پپتید را برای جدا کردن انتخابی پروتئین¬های نوترکیب، حتی پروتئین¬هایی که قبلاً به دلیل حساس بودن به دما و غلظت بالای نمکی به سادگی قابل تخلیص نبودند، مناسب کرده است و دیگر نیازی به ستون کروماتوگرافی نیست. در انتهای فرایند های تولید پروتئین های نوترکیب، پروتئین هدف باید خالص و بدون برچسب باشد که حذف برچسب¬های تخلیصی یک مشکل اساسی در فرآیندهای تخلیص این پروتئین¬ها می باشد. در گذشته، از پروتئازها برای حذف برچسب¬ها استفاده می شد که این روش علاوه بر هزینه سنگین آن، مشکلاتی نظیر آسیب غیر قابل پیش بینی پروتئازها بر روی پروتئین نوترکیب و همینطور حذف این پروتئیازها را جهت بدست آوردن محصول خالص در برداشت. اینتئین¬ها (inteins) پروتئین¬های خود هیدرولیز شونده-ای هستند که می توان از آنها در برنامه¬های تخلیص پرتئین¬ها به عنوان جایگزینی برای پروتئازها جهت حذف برچسب¬های تخلیصی استفاده کرد. واکنش خود برشی اینتئین با تغییر دما و ph قابل کنترل است. بنابراین با ترکیب elp با اینتئین می توان یک برچسب خود برش دهنده ساخت که به طور اقتصادی تخلیص پروتئین¬های نوترکیب را در مقیاس¬های کوچک و بزرگ تسهیل کند. در این پایان نامه از elp-int به عنوان برچسب خود برش دهنده جهت تخلیص آنزیم اوریکاز، بدون استفاده از ستون کروماتوگرافی و دیگر روش¬های متداول، در میزبان e. coli استفاده شد.