نام پژوهشگر: علی جرفی

سخریه در شعر جواهری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1393
  علی جرفی   غلامرضا کریمی فرد

محمد مهدی جواهری از مشهورترین شاعران معاصر عراقی است که در طول عمر با جامعه خود پیوند عمیقی برقرار ساخته، سروده های بسیاری در نقد مسائل سیاسی و اجتماعی از خود به یادگار گذاشته است. جامعه عراق در دوره جواهری از مشکلات و گرفتاری های بسیاری از جمله فقر، بی عدالتی، اختلاف طبقاتی، نبود آزادی های سیاسی، عدم استقلال و وابستگی به ابر قدرت ها رنج می برد. این امر سبب شده بود بسیاری از مردم از داشتن حتی زندگی عادی محروم باشند. جواهری به عنوان یک ناقد اجتماعی بخوبی می دانست که بسیاری از این مشکلات و گرفتاری ها از جمله اختلاف شدید طبقاتی برخاسته از اصول سیاسی حاکم بر جامعه عراق است که از سوی استعمارگران بر این ملت تحمیل شده است؛ سیاستی که مشکلات متعدد دیگری از جمله فقر، بینوایی و محرومیت توده عظیمی از مردم را به دنبال داشته است. اسلوب سخریه ویا بکار گیری روش نقد گزنده در نزد جواهری در شکل جدید خود با سخریه های پیشین برخی از شاعران تفاوت دارد. سخریه جواهری بیشتر شبیه به نقد اجتماعی است. جواهری از سخریه های فردی ویا هجای کاریکاتوری پرهیز می کند .بیشتر به نقد وضعیت سیاسی اجتماعی و اقتصادی وحتی دینی می پردازد. قصیده ی طرطرای این شاعر که گویای بی نظمی و بی عدالتی در جامعه آن روز کشور عراق است بهترین شاهد بر سخریه این شاعر طنز گو و نقد سراست. پژوهش کنونی از چهار فصل مرتبط بهم و یک نتیجه گیری تشکیل شده است.