نام پژوهشگر: محمد تجدد خشکنودهانی
محمد تجدد خشکنودهانی موسی کافی
یکی از رایج ترین اختلال ها در بین کودکان و نوجوانان، اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی است. پژوهش های مختلفی نشان داده اند که در خانواده های دارای این کودکان، مشکلات گسترده ای در ارتباط بین والدین و کودکان مشاهده می شود؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش مدیریت خشم بر بهبود روابط والد- کودک، در والدین کودکان دارای نشانه های اختلال بیش فعالی/ نارسایی توجه انجام شده است. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و با گروه کنترل می باشد. جامعه این پژوهش را والدین تمامی دانش آموزان دارای نشانه های بیش فعالی/ نارسایی توجه در شهر تولم استان گیلان هستندکه در سال تحصیلی 93-92 در مدارس ابتدایی این منطقه مشغول به تحصیل بودند. در ابتدا با مراجعه به مدارس این شهر و با استفاده از مقیاس تجدید نظر شده کانرز، والدین کودکان دارای نشانه های اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی را شناسایی و تعداد 24 نفر از والدین، از طریق نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و از آن ها جهت شرکت در پژوهش دعوت به عمل آمد. گروه آزمایش و کنترل مقیاس رابطه مادر- کودک را قبل از شرکت در جلسات آموزشی تکمیل کردند. سپس گروه آزمایش به مدت هفت جلسه تحت آموزش برنامه مدیریت خشم، که مبتنی بر رویکرد شناختی- رفتاری بود، قرار گرفتند. جلسات هفته ای دو بار و مدت هر جلسه دو ساعت بود. هردو گروه بعد از شرکت در جلسات آموزشی دوباره مقیاس رابطه مادر- کودک را تکمیل نمودند. داده های حاصل از پیش آزمون و پس آزمون با آزمون کوواریانس تک متغیری و چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش مدیریت خشم در روابط بین مادر- کودک تاثیر معنی داری دارد و باعث افزایش پذیرش کودک توسط مادر، کاهش رفتار طرد آمیز مادر نسبت به کودک و کاهش سهل گیری مادر نسبت به کودک می شود. با توجه به نقش آموزش مدیریت خشم در بهبود روابط مادر- کودک، پیشنهاد می شود که برنامه های آموزشی با رویکردهای شناختی- رفتاری در والدین کودکان دارای نشانه های اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی به کار گرفته شوند.