نام پژوهشگر: اعظم همت زاده
اعظم همت زاده غلامعلی جلالی
نور یکی از مهمترین عوامل محیطی¬ است که بسته به شدت، کیفیت و مدت تابش بر استقرار، رشد و بقای گونه¬های مختلف درختی تاثیر می¬گذارد. این عامل، از نظر اکولوژیکی و مدیریتی یکی از عوامل فیزیکی قابل کنترل در جنگل است که عملیات پرورشی جنگل از قبیل آزاد کردن، پاک کردن، تنک کردن و روشن کردن به آن بستگی دارد. با توجه به لزوم شناخت فرآیندهای مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه و کیفیت واکنش گیاهان نسبت به فاکتورهای محیطی از جمله نور، تحقیق حاضر برای بررسی تأثیر نور بر پاسخ¬های رشد، مورفولوژیک و فیزیولوژیک نهال¬های شش گونه¬ی بومی مهم و با ارزش جنگل¬های هیرکانی (شامل اوری (quercus macranthera) ، گلابی وحشی (pyrus biossieriana)، بارانک (sorbus torminalis)، گیلاس وحشی (cerasus avium)، زبان¬گنجشک ( (fraxinus excelsiorو شمشاد (buxus hyrcana) با نیازهای نوری متفاوت طراحی شد. با توجه به سرشت نوری گونه¬های مورد بررسی، نهال¬ها پس از انتقال به گلخانه تحت تأثیر تیمارهای نوری مختلف از 5 تا 100 درصد نور قرار گرفتند. نتایج حاصل از این تحقیق نور را عاملی تأثیرگذار بر ویژگی¬های مورفولوژیک و فیزیولوژیک گونه¬های مورد بررسی نشان داد. مناسب¬ترین گرادیان نور از نظر رویش نهال¬ها، شدت نور متوسط تشخیص داده¬شد. صفات مربوط به اندازه¬ی نهال¬ها بیشتر تحت تأثیر زی¬توده¬ی اولیه و ویژگی¬های مورفولوژیک و فیزیولوژیک گونه¬ها تحت تأثیر نور بود. در نهایت باید گفت شاخص¬ترین استراتژی نهال¬ها در برابر تنش نوری به صورت تغییر در ویژگی¬های مورفولوژیک نهال¬ها است.