نام پژوهشگر: سارا شهیدپور
سارا شهیدپور رضا یوسفی
بیماری دیابت شیرین یک اختلال متابولیکی در سوخت و ساز بدن است که منجر به افزایش سطح قند خون می شود. میزان قند خون پس از صرف غذا نقش مهمی در پیشرفت این بیماری و عوارض مرتبط با آن دارد. بنابراین یکی از راه های درمانی دیابت شیرین کاهش قند خون پس از صرف غذا به وسیله مهار آنزیم آلفاگلوکوزیداز می باشد. در این مطالعه سه دسته از ترکیبات هتروسیکلی جدید بر پایه پیریمیدین مورد بررسی قرار گرفت. دسته اول ترکیبات پیریمیدین هتروسیکل به هم چسبیده دارای بخش هلیسینی (l 1-l4)، دسته دوم ترکیبات ایزووالین بر پایه پیریمیدین هتروسیکل به هم چسبیده (l5-l9) و دسته سوم ترکیبات پیریمیدین هتروسیکل دارای بخش کربوهیدراتی (l10- l13) می باشند. اثر مهارکنندگی ترکیبات سنتزی بر روی آنزیم آلفا گلوکوزیداز مخمری و موشی با استفاده از دستگاه الیزا ریدر بررسی شد. از سه دسته ترکیبات سنتزی مذکور تنها ترکیبات l8، l9 و l11 اثر مهاری مطلوبی روی آنزیم آلفاگلوکوزیداز مخمری و موشی از خود نشان دادند. ترکیبات l8و l11 دارای ساز و کار مهاری از نوع رقابتی روی آنزیم آلفاگلوموزیداز موشی می باشند و ترکیبات l9 و l11 به ترتیب دارای سازوکار مهاری از نوع نارقابتی و مختلط-رقابتی روی آنزیم مخمری می باشند. همچنین ترکیبات سنتزی اثر مهاری ضعیف تا متوسطی علیه آنزیم آلفا آمیلاز پانکراسی از خود نشان دادند. از آنجا که خاصیت آنتی اکسیدانی در کاهش عوارض مرتبط با دیابت نقش مهمی را ایفا می کند، بنابراین خاصیت آنتی اکسیدانی ترکیبات مورد بررسی قرار گرفت. پروتئین بتا لاکتوگلوبولین به دلیل پایداری در شرایط اسیدی، به هضم در معده مقاوم است و احتمالاً به عنوان یک حامل دارویی در انتقال ایمن ترکیبات سنتزی از محیط اسیدی معده به روده فعالیت می کند. مطالعه ی برهمکنش بهترین ترکیبات مهارکننده آنزیم آلفاگلوکوزیداز (l8، l9 و l11) با پروتئین بتا لاکتوگلوبولین با استفاده از روش های اسپکتروسکوپی فلورسانس و مرئی-فرابنفش صورت گرفت. نتایج مطالعات اسپکتروسکوپی نشان می دهد که برهمکنش این ترکیبات با پروتئین بتا لاکتوگلوبولین از نوع خودبخودی است و نیروی اصلی دخیل در این برهمکنش، پیوند هیدروژنی می باشد. همچنین جایگاه اتصال، اسیدآمینه های درگیر و نوع برهمکنش میان ترکیبات l8، l9 و l11 با آنزیم آلفاگلوکوزیداز مخمری به وسیله داکینگ مولکولی بررسی شد.