نام پژوهشگر: شیما زندباف

اندازه گیری آنتی اکسیدان های هیدروکسی آنیزول بوتیله و هیدروکسی تولوئن بوتیله در مخلوط حاوی این ترکیبات با استفاده از طیف سنجی نوری و روش های تجزیه ای چند متغیره
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - پژوهشکده شیمی تجزیه و معدنی 1392
  شیما زندباف   مهناز استکی

چکیده آنتی اکسیدان ها نقش مهمی در پیشگیری از اکسیداسیون انواع مواد غذایی به خصوص روغن ها و چربی ها دارند. برای جلوگیری از پراکسیداسیون مواد غذایی ترجیح داده می شود از آنتی اکسیدان های فنلی سنتزی از جمله هیدروکسی آنیزول بوتیله (bha) و هیدروکسی تولوئن بوتیله ((bht استفاده شود. به دلیل پایداری شیمیایی، قیمت کم و دسترسی آسانی، این مواد کاربرد قابل توجهی در صنایع غذایی دارند. با توجه به لزوم استفاده این مواد در محدوده مجاز تعیین شده توسط نهادهای نظارتی، تعیین مقدار آنتی اکسیدان ها در مواد غذایی امری بسیار ضروری است. در این مطالعه، روش اسپکتروفتومتری برای تعیین هم ‍ زمان دو نگهدارنده bha و bht مورد بررسی قرار گرفت. bha و bht بر اساس خواص سینتیکی مختلف، آهن (iii) را به آهن (ii) تبدیل می کند که در حضور 2 و 2 - بای پیریدین به کمپلکس تریس ( 2 و 2- بای پیریدین) آهن (ii) تبدیل می شود. طیف جذبی کمپلکس حاصل در 560-420 نانومتر اندازه گیری شد. ماتریس داده های سه بعدی به وسیله استفاده از ناحیه طیفی (560-420 نانومتر) به صورت تابعی از زمان برای مخلوطی از غلظت های مختلف bha و bht به کار برده شد. محدوده خطی برای bha، ?g.ml?1 45-1و برای bht، ?g.ml?150-1است. روش های تجزیه ای چند متغیره مختلفی از جمله mlr، pcr، pls1 و n-pls برای ساخت مدل به کار برده شد. مقایسه نتایج حاصل نشان داد که به کار بردن روش آنالیز سه بعدی n-pls بهترین نتایج را ارائه می دهد، ضمن اینکه با توجه به مزیت مرتبه دوم بهترین روش برای آنالیز نمونه حقیقی است. از روش n-pls برای اندازه گیری bht وbha (بدون نیاز به مراحل پیجیده استخراج) موجود در روغن خوراکی با موفقیت استفاده شد. واژگان کلیدی: هیدروکسی آنیزول بوتیله، هیدروکسی تولوئن بوتیله، روش اسپکتروفتومتری، روش های تجزیه ای چند متغیره