نام پژوهشگر: سعیده زحمتی
سعیده زحمتی امین علیزاده
زمان کار چاههای کشاورزی در دشت مشهد چناران بر طبق گزارش آب منطقه ای خراسان رضوی4256 ساعت در سال تعیین گردیده است. بر اساس گزارش عملکرد دفتر حفاظت و بهره برداری آب منطقه ای خراسان رضوی در سال 92 میزان بهره برداری از منابع زیرزمینی 23/6میلیارد متر مکعب برآورد شده است که89درصد آن سهم مصرف در بخش کشاورزی می باشد. این تحقیق با هدف معرفی روشی برای تعیین ساعت کارکرد چاههای آب کشاورزی دشت مشهد- چناران و همچنین بررسی عوامل موثر بر زمان کار چاهها انجام گرفته است. در ابتدا سطح زیر کشت گیاهان زراعی و باغی در طی سالهای 90- 1370تهیه شد. تبخیر - تعرق گیاه مرجع با استفاده از اطلاعات هواشناسی در این دوره 20ساله براساس معادله فائو- پنمن - مانتیث محاسبه شد. نیاز آبی گیاهان، بازده آبیاری وضریب گیاهی با استفاده از سند ملی و نرم افزار optiwat استخراج گردید. محاسبات ساعت کارکردچاه ها برای تغییر الگوی کشت در دو حالت، برای کل گیاهان الگوی کشت و برای گیاهان عمده الگوی کشت به طور جداگانه به انجام رسید. نتایج حاصل از آزمون آماری محاسبات ساعات کارکردچاه ها، درهردوحالت نشان داد که محاسبات را می توان فقط با گیاهان اصلی انجام داد. تغییرات سطح الگوی کشت و تغییرات نیاز آبی درمحدوده مورد مطالعه مقدار ساعات کار چاهها را تحت تاثیر قرار می دهد.نتایج حاصل ازمقایسه بین میزان تخلیه مجاز و تخلیه واقعی نشان داد ارائه یک ساعت کارکرد بدون در نظر گرفتن تغییرات الگوی کشت و نیاز آبی تاثیری درکاهش میزان تخلیه نداشته است.