نام پژوهشگر: سیده بهاره موسویان
سیده بهاره موسویان محمد تقی گلمکانی
هدف از انجام این مطالعه، استخراج عصاره ی تفاله غوره به کمک امواج مایکروویو و ارزیابی خصوصیات آنتی اکسیدانی و ضد باکتریایی آن و همچنین کاربرد شرایط بهینه عصاره ی استخراج شده جهت بهبود زمان ماندگاری روغن ماهی کیلکا می باشد. فرایند استخراج تحت تاثیر چهار شاخص توان مایکروویو، مدت زمان استخراج، مقدار نمونه و حجم حلال قرار گرفت که بوسیله نرم افزار design expert و روش سطح پاسخ بهینه سازی گردید. شش شاخص آنتی اکسیدانی مختلف شامل:dpph، مقدار فنول کل، مقدار فلاوونوئید کل، توانایی جذب فلز و توانایی احیای یون های آهن و مس جهت ارزیابی فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره تفاله غوره استفاده شد.در ادامه شرایط بهینه بصورت توان 300 وات، مدت زمان 6 دقیقه، مقدار نمونه 5 گرم و حجم حلال 100 میلی لیتر تعیین شد. فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره بهینه حاصل از مایکروویو با فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره حاصل از روش سنتی الکترومنتل مورد مقایسه قرار گرفت که نتایج نشان داد مایکروویو اثر تخریبی آنچنانی بر میزان فعالیت آنتی اکسیدانی نداشته است و درنتیجه می تواند به عنوان یک روش استخراج سریع و اقتصادی مورد استفاده قرار گیرد. مقادیر حاصل از آزمون میکروبی mic (حداقل غلظت بازدارندگی) عصاره بهینه تفاله غوره که جهت جلوگیری از رشد باکتری های مختلف مورد استفاده قرار گرفت به ترتیب در باکتری های باسیلوس سرئوس، استافیلوکوکوس اورئوس، سالمونلا تیفی و اشرشیا کلای افزایش یافت.عصاره بهینه تفاله غوره در غلظت 1000 ppm به روغن ماهی کیلکا اضافه شد و سپس فعالیت آنتی اکسیدانی آن طی 15 روز و در دمای 60 درجه سانتی گراد با نمونه های روغن ماهی که بوسیله ی آنتی اکسیدان های سنتزی bht، آلفا توکوفرول و بتا کاروتن غنی شده بودند مورد مقایسه قرار گرفت .در حالی که اعداد پراکسید روغن ماهی حاوی عصاره بهینه تفاله غوره به شکل معنی داری (p<0.05) نسبت به نمونه ی حاوی بتا کاروتن کمتر بود، اعداد آنیزیدین بدست آمده برای نمونه ی تیمار شده با عصاره تفاله غوره نسبت به بتا کاروتن بیشتر بود. علاوه بر این ، تعیین فعالیت آنتی اکسیدانی، فاکتور پایداری و قدرت آنتی اکسیدانی عملکرد مناسب این عصاره در روغن ماهی کیلکا را تایید نمودند. در نهایت بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه می توانیم عصاره تفاله غوره را به عنوان جایگزین مناسب آنتی اکسیدان های سنتزی جهت نگهداری روغن ماهی کیلکا در برابر اکسیداسیون پیشنهاد دهیم.