نام پژوهشگر: جعفر شامی
جعفر شامی امید حسین زاده
منابع جنگلی همواره از نظر ساختاری و کارکردی در حال تغییر هستند و این تغییرات در مدت زمان طولانی رخ می دهند. از این رو با ایجاد سیستم هایی برای مدیریت جنگل براساس اصول همگام با طبیعت که حداکثر استفاده از الگوها و فرآیندهای طبیعی هر منطقه را مدنظر قرار می دهد، می توان به مولفه های تأثیرگذار در این فرآیند بیولوژیکی دست یافت. یکی از مناطق مهم و بسیار ارزشمند منابع جنگلی ایران، ناحیه ی رویشی زاگرس است که تاکنون مدیریت اعمال شده با اصول توسعه پایدار سازگاری نداشته و نتوانسته تأثیر چندانی در جلوگیری از روند تخریب این زیستگاه جنگلی داشته باشد. برای تدوین راهبرد مناسب برای مدیریت مبتنی بر توسعه پایدار باید روش هایی برای ارائه راهبرد، مورد استفاده قرار گیرند که ضمن امکان دخیل کردن تمامی عوامل موثر بر مدیریت پایدار جنگل ها، اثر تقابل این عوامل را نیز دخیل نماید. بدین منظور در این تحقیق از روش ترکیبیswot-anp استفاده شد. برای انجام کار، پرسشنامه ای شامل نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدهای مدیریتی جنگل های استان آذربایجان غربی برای چهار حوزه شامل محیط داخلی سیستم مدیریت(حوزه1)، محیط خارجی دولت و ارگان های بالاسری(حوزه2)، محیط خارجی جوامع ساکن در منطقه(حوزه3) و محیط برنامه ها، قوانین و سیاست های تعریف شده (حوزه4)، تهیه و در اختیار 68 نفر از کارشناسان و خبرگان قرار گرفت. نتایج حاصل نشان می دهد که در حوزه یک معیار«تصمیم گیری از بالا به پایین»، در حوزه دو معیار«زیرمجموعه بودن سازمان جنگل ها در وزارت کشاورزی و عدم استقلال این سازمان»، در حوزه سه معیار«عدم توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مناسب منطقه» و در حوزه چهار معیار«عدم آمایش سرزمین و نبود سیستم استعدادیابی» با وزن بیشتر در رتبه اول قرار گرفتند. همچنین نتایج راهبردها نشان داد که راهبرد «تهیه برنامه ملی جنگل جهت ایجاد یک راهبرد منسجم و جلوگیری از ناهماهنگی در اجرای طرح ها» با وزن بیشتر در اولویت اول و راهبرد «انعقاد تفاهم نامه با دستگاه های اجرایی استان جهت در اختیار گذاردن اطلاعات توسعه ای و بروز رسانی به منظور هماهنگی در پروژه های زیربنایی و پرداخت حق السهم سازمان» با وزن کمتر در اولویت آخر قرار دارد.