در سیر تاریخی «اندیشه امروز ایران و انتشار انتقادی متون، رساله حقوق اساسی یا اصول مشروطیت یکی از رسالاتی است که در تاریخ قانون خواهی ایرانیان و مشروطه طلبان از جایگاه عناصر برخوردار است؛ رویداد مشروطیت با تمامی خواسته ها و کنش ها، درصدد ایجاد نظام حقوقی نوینی بوده که در آن حق طبیعی انسان ها به رسمیت شناخته شود، امور قضایی انتظام گیرد، قواعد و قوانینی عرفی و موضوعه پایه محاکم و قضاوت قرار داده شود تأسیس پارلمان و تدوین قانون اساسی در گسست از حقوق سنتی و راهسپاری به دادگستری مدرن که حوزه ی شخصی را به رسمیت می شناخت و حوزه ی عمومی را منتظم می کرد، شکل گرفت و ایران زمین به زمره ممالک دارای قانون وارد شد. سیر قانون خواهی که پیش از استقرار مشروطیت و با تاسی به ترقی جوامع انسانی در میان برخی از فرهیختگان ایرانی آغاز شده بود. در زمینه های اجرایی به برپایی مجلس شورای ملی منجر شد و در عرصه حقوق عمومی، رفتارها، ساختارها و نهادهای حکومت قانون پدید آورد. هدف از ارائه این پژوهش، نحوه پیدایش، بسط و گسترش مفاهیم بنیادین حقوق عمومی در جریان انقلاب مشروطیت و در خاتمه تأثیر حقهای بنیادین و اصول حقوق عمومی برآمده از این واقعه تاریخی بر توسعه حقوق عمومی ایران است. کلمات کلیدی: واژه مشروطه، اصول حقوق عمومی، حکومت قانون، نظام حقوقی مدون، حقوق شهروندی و مشروطیت ، اصلاحات، دولت مشروطه مدرن. بیهقی وقتی تاریخ می نگاشت در جای جای تاریخ خود می گفت: «فاعتبرو یا اولوالالباب» یعنی هان ای آدم ها ازاین گذشته پند بگیرید. تا بدانجا رسید دانش من که بدانم همی که نادانم