نام پژوهشگر: سالار پورمهر
سالار پورمهر رضا خاک ور
نماتدهای گره ریشه (meloidogyne spp.) از جمله مهمترین نماتدهای بیمارگر گیاهان میباشند. یکی از روشهای موثر برای کنترل این نماتدها، کنترل زیستی است. باکتریهای اندوفیت بهعنوان یکی از عوامل کنترل زیستی مطرح میباشند که در این بررسی مورد مطالعه قرار گرفتند. جمعیت بیمارگر مورد استفاده در تحقیق از گلخانه خیار آلوده در ارومیه جداسازی شده و پس از خالصسازی و تکثیر با استفاده از داده های ریخت شناسی و مولکولی بهعنوان گونه meloidogyne incognita شناسایی گردید. باکتریهای اندوفیت از ریشه، ساقه و برگهای گوجهفرنگیهای نمونهبرداری شده از برخی مزارع آذربایجان غربی جداسازی و کشت شدند. از بین جدایهها، 22 جدایه با توجه به ویژگیهای ظاهری انتخاب شده و برخی آزمونهای بیوشیمیایی بر روی آنها انجام گرفت. طی دو آزمایش جداگانه، اثر بازدارندگی جدایهها بر میزان تفریخ تخم نماتد و فعالیت و زندهمانی لاروهای سن دوم بررسی گردید. با توجه به نتایج حاصل شش جدایه با بهترین تاثیر انتخاب گردیده و تستهای بیوشیمیایی تکمیلی و شناسایی مولکولی آنها انجام گرفت. طبق نتایج شناسایی مولکولی جدایه شماره 1 گونه ای از جنس (bacillus sp.)، جدایه شماره 2 گونه ای از جنس (pseudoxantomonas sp.)، جدایه شماره 7 (serratia sp.) و جدایه-های شماره 5، 10 و 11 جزو گونه های از جنس (pseudomonas sp.) شناسایی شدند. ترکیبات تیماری مختلف از جدایههای منتخب و نماتد بر روی رقم حساس گوجه فرنگی (super strain b) در شرایط گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. گیاهان مایهزنی شده با نماتد به تنهایی و جدایههای باکتریایی به تنهایی بهعنوان شاهد در نظر گرفته شدند. آزمایش تحت طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام گرفت و دادهها 42 روز پس از مایهزنی ثبت شدند. نتایج نشان دادند که جدایههای 1 و 7 با تفاوت معنیداری از شاهد تنها نماتد سبب کاهش تعداد گره در ریشه شدند. از نظر تعداد کیسه تخم، جدایههای 1، 7، 10 و 11 کاهش معنیداری نسبت به شاهد داشتند. از نظر تعداد تخم در کیسه تخم تمامی جدایهها در مقایسه با شاهد، مقدار کمتری را دارا بودند که نشاندهنده کاهش اندازه کیسه تخم تحت تاثیر باکتری میتواند باشد. تعداد لارو سن دوم خاک تیمارها در جدایههای 2، 1 و 7 نسبت به شاهد کاهش نشان داد. جمعیت نهایی نماتد در گلدانهای آزمایشی تنها در جدایه شماره 7 با تفاوت معنیداری کمتر از شاهد بود و فاکتور تولیدمثلی در جدایههای 7 و 11 با تفاوت معنیداری از شاهد کمترین مقادیر را نشان داد.