نام پژوهشگر: کاوه اختری پور
کاوه اختری پور محمود عابدی
چکیده میر محمد امین شهرستانی اصفهانی متخلص به «روح الامین» یا «روح امین» از شاعران و چهره های سیاسی سد? دهم و یازدهم هجری قمری است. او در بیست و نه سالگی، چونان بسیاری از شاعران هم عصر خود رهسپار سرزمین هند می شود و پس از چندی به دربار محمّد قلی قطب شاه راه می یابد و در آنجا تا مرتب? وزارت هم پیش می رود. با وفات محمّد قلی و جانشینی محمد قطب شاه، او دربار قطب شاهیان را رها می کند و پس از چندی حضور ناموفق در بیجاپور ـ قلمرو حکومت عادل شاهیان ـ بر آن می شود که به ایران بازگردد. میر محمد امین به سال «1023 ه .ق» شاه عباس را بر کران? رود ارس ملاقات می کند و با کسب اجازه از پادشاه به اصفهان می رود. او سرانجام در سال «1027 ه .ق» از اصفهان می گریزد و تا پایان عمر خود (1047 ه .ق) در هندوستان، کمر به خدمت گورکانیان می بندد. آثار روح الامین به دو دست? کلی تقسیم می شود؛ یکی مثنوی ها، شامل «خسرو و شیرین»، «مطمح الانظار»، «لیلی و مجنون» و «آسمان هشتم» ـ معروف به بهرام نامه و فلک البروج ـ که تمامی آن ها به تقلید از آثار نظامی سروده شده است و دیگری دیوان اشعار، موسوم به «گلستان ناز» که تنها شامل قالب غزل است. در مقدم? این پایان نامه، دربار? زندگانی و آثار روح الامین و مسائلی مرتبط با آن ها بحث شده است. متن اصلی این پایان نامه تصحیح انتقادی دیوان روح الامین است. بخش پایانی این اثر نتیجه گیری مصحح از این تصحیح و پژوهش است.