مقدمه : اپیدمی جهانی سل منجر به 2 میلیون مورد مرگ و9 میلیون موارد جدید بیماری در سال میشود. اکثریت بیماران مبتلا به سل در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند، یکی از مشکلات اساسی در درمان بیماری سل در دنیای امروز، موضوع مقاومت دارویی این بیماری است؛ زیرا علاوه بر پر هزینه بودن درمان و خطر بالای مرگ و میر، تهدیدکننده کنترل این بیماری نیز می باشد. تحقیق حاضر با هدف تعیین الگوی مولکولار سویه های مایکوباکتریوم توبرکلوزیس مقاوم به داروهای خط اول جدا شده از بیماران مسلول مورد مطالعه طراحی و اجرا شده است. روش کار: در این مطالعه مقطعی، نمونه خلط تمام بیماران(اعم از موارد جدید وموارد عود) مراجعه کننده به مراکز بهداشت شهرستانهای مختلف استان مرکزی طی سالهای 1390 تا 1392 بررسی و از بین بیمارانی که نتیجه کشت آنان مثبت بود، نمونه های مایکوباکتریوم انسانی با روش بیوشیمیایی شناسایی و جدا گردید و پس از تهیه سوسپانسیون، روی محیط لوانشتاین-جانسون حاوی آنتی بیوتیکهای ضد سل رده اول کشت داده شد و نهایتاً وضعیت مقاومت دارویی ایزوله های مایکوباکتریوم توبرکولوزیس نسبت به چهار آنتی بیوتیک ریفامپین، ایزونیازید، اتامبوتول واسترپتومایسین با استفاده از روش نسبی (proportional method) مورد ارزیابی قرار گرفت. نهایتا 37 سویه جدا شده که حد اقل به یک یا بیش از یک داروی خط اول مقاوم بودند. در جریان این تحقیق dna بدست آمده از نمونه های کشت مثبت بیماران مقاوم به یکی از داروهای خط اول سل مورد بررسی ژنومی قرار گرفته و تمامی این جدایه ها با روش rflp و با استفاده از مارکرis6110 و مارکر pgrs و dr مورد انگشت نگاری قرار گرفتند.نهایتا با استفاده از نرم افزار spss و محاسبه نسبت شانس و فاصله اطمینان برابر 95% کلیه عوامل موثر بر مقاومت دارویی شناسایی شدند. همچنین p-value دو سویه کمتر از 05/0 معنادار در نظر گرفته شد.