نام پژوهشگر: جعفر قلعه جوقی
جعفر قلعه جوقی عرفان شافعی
دیوارهای بتن مسلح در طبقات زیرزمین به عنوان جزئی از ساختمان باید به شکلی ساخته شوند که با طرح کلی سازه هماهنگ باشند و رفتار لرزه ای سازه را بهبود دهند. در آئین نامه طراحی ساختمان ها در برابر زلزله استاندارد 2800، تراز پایه معمولاً تراز سطح فوقانی شالوده درنظرگرفته می شود ولی در مواردی که در قسمت اعظم محیط زیرزمین، دیوارهای حائل بتن مسلح وجود دارد و زمین اطراف کوبیده و متراکم است و از طرفی اگر این دیوارها با سازه یکپارچه اجرا شوند، ترازپایه در بالای دیوار حائل لحاظ می گردد. در انتقال تراز پایه، موضوع بازشوها و ابعاد و موقعیت آن ها و تاثیرشان هیچ بررسی و توصیه ای ذکر نگردید و درنتیجه موجب استفاده های نادرست از ضابطه مذکور در طراحی سازه ها شده است. از طرفی برخی محدودیت های معماری از قبیل ایجاد ورودی پارکینگ ها و نورگیرها و باراندازها اجتناب ناپذیرند، لذا تحقیق حاضر به بررسی وجود بازشوها در انتقال ترازپایه نیروی زلزله درسازه می پردازد. بدین منظور نمونه های سازه ای پانزده طبقه بتن مسلح شامل یک طبقه زیرزمین و همچنین دو طبقه زیرزمین با دیوارهای پیرامونی با نسبت های مختلف سطوح بازشو و موقعیت های مختلف در یک ویا دوآکس کناری، باتحلیل دینامیکی طیفی وتحلیل تازیخچه زمانی ارزیابی شده اند. نتایج حاصل از خروجی نرم افزار، حاکی از این واقعیت است که وجود بازشوها از یک مقدار مشخص به بالا موجب مخدوش شدن ضابطه مذکور گردیده و در نتیجه امکان انتقال تراز پایه و حذف جرم طبقه مدفون با اشکال مواجه می گردد، درنتیجه عدم لحاظ طبقه مذکور تاثیر به سزایی در افزایش ناگهانی جرم سازه و به تبع آن نیروی زلزله ودرکل به هم خوردن مشخصات دینامیکی سازه می شود.