نام پژوهشگر: وحید افشار
وحید افشار سمیرا اخوان
هدف از این تحقیق بررسی تأثیر کاربرد پلی اکریل آمید بر نفوذ، رواناب، فرسایش و تلفات مواد مغذی در آبیاری جویچه ای معمول و یک در میان بوده است. از این رو آزمایشی در مزرعه دستجرد دانشگاه بوعلی سینا همدان به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. فاکتورها شامل روش آبیاری (در دو سطح آبیاری جویچه ای معمول fs و آبیاری جویچه ای یک در میان fa) و پلی اکریل آمید (در دو سطح بدون تزریق پلی اکریل آمید (p0) و با تزریق پلی اکریل آمید (p1.5)) در نظر گرفته شدند. نتایج مطالعه نشان داد که تیمار fap1.5 باعث افزایش راندمان کاربرد، کاهش نفوذ عمقی و رواناب سطحی گردید. همچنین نتایج تجزیه واریانس نشان می دهد که پلی اکریل آمید سبب افزایش معنی دار حجم نفوذ در جویچه ها (vz )و در نتیجه کاهش رواناب (vr )در هر سه آبیاری گردیده است. استفاده از پلی اکریل آمید در آبیاری اول تا سوم به ترتیب سبب افزایش 1/11، 2/13 و 8/21 درصدی درحجم نفوذ یافته در جویچه ها گردید. همچنین استفاده از پلی اکریل آمید موجب کاهش رواناب به میزان 7/19، 4/18 و 5/22 درصدی در آبیاری اول تا سوم در رواناب خروجی نسبت به تیمار بدون تزریق پلی اکریل آمید گردید. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری (p-value<0.01) در کاهش هدر رفت خاک در تیمارهای با کاربرد پلی آکریل آمید و آبیاری جویچه ای یک در میان وجود دارد. بطوری که تیمار fap1.5 در مقایسه با تیمار fap0 سبب کاهش تلفات خاک در حدود 98، 98 و 99 درصد به ترتیب در آبیاری اول، دوم و سوم شده است. همچنین شکل سطح مقطع جویچه ها در تیمارهای با کاربرد پلی-اکریل آمید تغییرات کمتری نسبت به تیمارهای با کاربرد پلی اکریل آمید داشته است، که بیانگر تثبیت خاک و شکل سطح مقطع جویچه در تیمارهای با کاربرد پلی اکریل آمید است. نتایج نشان داد که کاربرد پلی اکریل آمید و آبیاری به صورت جویچه ای یک در میان بر کاهش تلفات مواد مغذی تأثیر گذار بوده است، بطوری که تیمار fap1.5 در مقایسه با تیمار fsp0 سبب کاهش هدر رفت نیترات به میزان 99، 6/99 و 99 درصد، فسفر 99، 6/99 و 99 و پتاسیم به میزان 99، 7/98 و 99 درصد به ترتیب در آبیاری اول، دوم و سوم شده است. بنابراین براساس نتایج حاصل از این پژوهش کاربرد پلی اکریل آمید و آبیاری یک در میان جویچه ها در کنترل فرسایش و کاهش تلفات مواد مغذی خاک توصیه می گردد.