نام پژوهشگر: سید جلال طاهری المشیری

بررسی مجازات تبعید در حقوق ایران و اسلام
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود - دانشکده علوم انسانی 1393
  سید جلال طاهری المشیری   محمد فاضل صدری

این تحقیق به بررسی مجازات تبعید در حقوق ایران و اسلام می پردازد. تحلیل اهداف مجازاتها بخشی از مباحث مربوط به فلسفه حقوق در عرصه حقوق کیفری می باشد. سخن گفتن از اهداف مجازاتها در هر نظام حقوقی از آن رو که در نهایت ‏به تبیین بخش قابل توجهی از سیاست کیفری آن نظام می‏انجامد، از اهمیت ویژه‏ای برخوردار است. بنابراین هرگاه نهادهای دست‏اندرکار مجازات بدانند مقصود از کیفر چیست، آن را متناسب با فواید اجتماعی و فردیش به کار می‏بندند و در نتیجه، امکان تحقق عدالت کیفری بیشتر می‏شود. ازجمله رویکردتبیین اهداف مجازاتها افزایش روحیه تمکین بزهکاران نسبت‏به اجرای مجازات و قانون می باشدچراکه وقتی بزهکاران بدانند قوای عمومی حاکم، آنها را برای تحقق مصلحتهایی در رابطه با خود آنها یا جامعه به کیفر می‏رساند، مجازات را آسان‏تر پذیرا بوده ودرنتیجه برای گریز از آن کمتر اصرار می‏کنند. تبعیدبعنوان یکی از واکنشهای علیه جرم دارای معنای مختلف لغوی واصطلاحی می باشد.تبعید از ریشه (ب-ع-د)در لغت بمعنای دورکردن ودر اصطلاح فقه وحقوق عبارت است ازبیرون کردن مجرم از محل ارتکاب جرم واقامتگاه وی می باشد.تبعیدی به شخص محکوم به کیفرتبعیدمی گویند که در تبعیدگاه به سر می برد وحسب مواردباتوجه به نوع جرم ارتکابی ازیک سری حقوق ومحدودیت های ازجمله تحت کنترل بودن آن، منع مراوده با اشخاص و...برخوردار میباشد. اقامت اجباری مترادف با تبعید می باشدچراکه واژه اقامت اجباری ریشه فقهی نداشته و واژه ای جدید،که ریشه در قانون مجازات عمومی سال1304 دارد و در آن قانون،تبعید و اقامت اجباری به لحاظ شکلی نه ماهوی تفاوتهای باهم داشته و در قانون فعلی نیز این دو،تنها تفاوت شکلی داشته ومترادف باهم بکار می روند وتابع دو آئین نامه جداگانه بوده که به مراتب رویکرد آئین نامه مربوط به تبعید سخت تر ازآئین نامه مربوط به اقامت اجباری می باشد.تبعید ماهیتاًهرگاه با اهداف مجازات بکار رود ماهیت کیفری اش غلبه میبابد ودر نتیجه مجازات محسوب میشود و هرگاه هدف آن پیشگیری از جرم باشد ماهیت اقدامات تأمینی دارد.و هرگاه مجازات تبعید در شرع برای جرمی مقدر شده باشد، کیفری حدی محسوب میشود.این تحقیق دردو بخش طراحی گردیده که شامل.مقدمه،بخش اول مروری بر علم کیفر شناختی ومفهوم وجایگاه وموجبات کیفر تبعیدوبخش دوم قواعد حقوقی وفقهی مجازات تبعید می باشدو پس ازبحث وبررسی در پایان با نتیجه گیری و پیشنهادها خاتمه یافته است.