نام پژوهشگر: زهرا عابدین زاده

بررسی نیازهای اکولوژیکی گونه های کما (ferula ovina)، بنه (atlantica pistacia) و ریواس (rheum ribes) در خراسان جنوبی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم 1393
  زهرا عابدین زاده   یونس عصری

آگاهی از نیازهای اکولوژیکی گونه های گیاهی می تواند در جهت برنامه ریزی و مدیریت جوامع گیاهی و حفظ، احیا و بهره برداری از اکوسیستم های مرتعی و جنگلی بسیار حائز اهمیت باشد. گیاه کما (ferula ovina) از تیره apiaceae، گیاه ریواس (rheum ribes) از تیره polygonaceae و گیاه بنه (pistacia atlantica) از تیره anacardiaceae می باشد. سه رویشگاه این گیاهان در استان خراسان جنوبی عبارتند از: قاین، سربیشه و نهبندان. پلات برداری هر یک از این گونه ها در سه منطقه به روش سیستماتیک - تصادفی انجام شد. اقلیم این رویشگاه ها سرد و نیمه خشک و سرد بیابانی و خشک بیابانی با بارندگی سالانه 230-150 میلی متر و دمای سالانه 20-13 درجه سانتی گراد است. در هر یک از پلات ها سطح تاج پوشش، تراکم، ارتفاع گیاه، طول بلندترین شاخه، بیوماس، طول ریشه، طول و عرض برگ این گونه ها در هر منطقه اندازه گیری شد. همچنین زادآوری طبیعی این گونه ها مورد بررسی قرار گرفته و تعداد آنها در هکتار محاسبه شده است. مراحل فنولوژی این گونه ها نیز با مراجعات متعدد به مناطق مورد نظر ثبت گردید. برای بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک از عمق تجمع ریشه این گونه ها، نمونه خاک در هر سه منطقه برداشت شد و پس از انتقال به آزمایشگاه خاک شناسی از نظر بافت خاک، اسیدیته، هدایت الکتریکی، ماده آلی، ازت، فسفر، پتاسیم، ماسه، سیلت و رس مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج آنالیز نشان داد که موثرترین عامل در انتشار و تراکم این گونه ها در منطقه قاین، ارتفاع، فسفر و ماده آلی، در منطقه سربیشه، بارندگی سالانه، تراکم و رطوبت اشباع و در منطقه نهبندان، متوسط دمای حداقل و حداکثر می باشند.