مقدمه: رواج تفسیر موضوعی قرآن نیازمند تدوین و شناسایی مبانی معرفتی و روشی است. چون «ابناء بشر از زمان نزول قرآن تا قیامت مخاطبند و باید بتوانند پیامها و معارفِ متفاوت آن را بفهمند» و «علوم بشری بر نحوه فهم انسانها از مسائل و میزان معرفت به معارف قرآنی تأثیر می گذارند»، می توان ضرورت توسعه فهم متون مقدس، نظام مندی فهم و تفسیر، و استخدام علوم در استنطاق و فهم موضوعی معارف قرآنی را نتیجه گرفت. بنابراین، روشهایی کارآیی دارند که در لایه های مختلف ارائه پیام، در سطوح مختلف فهم و در زمانهای مختلف کارآ باشند مانند روش تحلیل مفهومی که می تواند (با ملاحظاتی معرفتی و روشی) در حوزه معناشناسی و مفردات، هرمنوتیک و تفسیر موضوعی قرآن به کار رود. هم اکنون با پیشرفت فنآوریِ علوم پزشکی و امکان باروری با روشهای کمکی، موضوعاتی نوپدید مانند «رحم جایگزین»، «اهداء اسپرم»، «اهداء تخمک»، «تغییر جنسیت»، «شبیه سازی»، و «نَسَب» پیش آمده اند و تلاش فقها و مجتهدین را در استخراج نظرگاه قرآنی به چالش کشیده اند. هدف پایان نامه «تبیین چگونگی به کارگیری روش تحلیل مفهومی در فهم و تفسیر موضوعی و استخراج نظرگاه قرآنی درباره شش موضوع فوق» بود. این پژوهش توصیفی-تبیینی با فیش برداری از منابع کتابخانه ای و تحلیل داده ها انجام گرفت و در چهار فصل به «بیان ضرورت، اهداف، پیش فرضها و سوالات»، «تبیین مبانی نظری تحلیل مفهومی و بنیانهای معرفتی مباحثی کلیدی در حوزه تفسیر و علوم قرآن»، «تعیین ملاحظات روش شناختی فهم و تفسیر قرآن و تحلیل مفهومی و تبیین نسبت میان آنها»، «پژوهش موضوعی قرآن با روش تحلیل مفهومی در شش مسأله فوق و تعیین نظرگاه قرآنی با استفاده از یافته های تفسیری» پرداخته است.