در این تحقیق ارتباط شش ژن شامل hd1، hd3a، hd5، hd6، ehd1 و ehd3 با زمان خوشه دهی برنج مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور 45 رقم برنج محلی و اصلاح شده در شرایط آب و هوایی گرگان مورد ارزیابی فنوتیپی قرار گرفتند و با استفاده از آغازگرهای اختصاصی ژن های فوق در واکنش زنجیره ای پلیمراز (pcr) تعیین ژنوتیپ شدند. نتایج نشان داد که ارقام محلی به طور متوسط 9 روز زودرس تر از ارقام اصلاح شده بودند و تفاوت زمان خوشه دهی آنها معنی دار بود. آغازگرهای اختصاصی همه ژن های فوق چندشکلی بین ارقام مورد مطالعه را آشکار نمودند. تجزیه ارتباط در جمعیت مورد مطالعه نشان داد که ژن های hd1، hd3a و ehd1 تاثیر بیشتری بر زمان خوشه دهی داشتند، به طوریکه به ترتیب 18/2، 16/1 و 12/1 درصد از واریانس فنوتیپی را توجیه نمودند. اثر افزایشی دو ژن hd1 و hd3a در جهت زودرسی به ترتیب 3/9-، 5/1- روز و اثر افزایشی ژن ehd1 در جهت دیررسی معادل 3/4 روز برآورد شد. سه ژن دیگر (hd5، hd6 و ehd3) تاثیر کمی بر زمان خوشه¬دهی داشتند، به طوریکه به ترتیب 4/8، 5/5 و 5/4 درصد از تغییرات زمان خوشه دهی را توجیه نمودند و اثر افزایشی آن¬ها در جهت زودرسی یا دیررسی معادل 2/6، 2/4- و 2/2 روز برآورد شد. تجزیه ارتباط پس از تفکیک جمعیت به دو گروه ارقام اصلاح شده و محلی نشان داد که اثر ژن های hd1، hd3a و hd6 در گروه ارقام اصلاح شده (به ترتیب 24/1، 26/5 و 17/6 درصد) و اثر ژن hd5 در گروه ارقام محلی (16/2 درصد) قوی تر بود، اما اثر بقیه ژن ها در دو گروه فوق ناچیز بود. بر اساس نتایج این تحقیق می توان نتیجه گیری نمود که اصلاح ارقامی با آلل های زودرس کننده ژن های hd1، hd3a و ehd1 امکان پذیر می باشد.