نام پژوهشگر: گلرخ سجادی

طراحی مدرسه ابتدایی عمار با رویکرد یادگیری مشارکتی (در شهر همدان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده معماری و شهرسازی 1393
  گلرخ سجادی   فرزین حق پرست

به گفته نلسون ماندلا هیچ چیز مانند نحوه رفتار افراد یک جامعه با کودکان، شرافت آن جامعه را نشان نمی دهد. مسائل ناشی از زندگی مدرن و دنیای دیجیتال مسبب رفتارهایی نظیر انزوا، کمرویی و مهارت های اجتماعی محدود کودکان شده است. مدرسه به عنوان خانه دوم کودکان مکان تعیین کننده ای است که توجه به روابط و تعاملات اجتماعی و مشارکت دانش آموزان با یکدیگر و بزرگسالان در حین یادگیری در مدارس؛ یعنی فضا و محیطی که بعد از خانه بیشترین زمان روزانه کودک در آن سپری می شود، می تواند نقش تعیین کننده ای در حل این معضل ایفا کند. تاکید شیوه های آموزشی جدید نظیر یادگیری مشارکتی نیز بر افزایش مهارت های اجتماعی یادگیرنده ها و استفاده از پتانسیل های سایر افراد می باشد. هدف از طرح این تحقیق ایجاد فضاهایی اجتماع پذیر است تا قابلیت یادگیری مشارکتی را دارا باشد و بتوان همراه با تقویت تعاملات اجتماعی از دست رفته کودکان امروز به پاسخ های بیشتر و روش های بهینه ای در یادگیری و آموزش رسید. سوال این تحقیق اینست که: فضای کالبدی مدرسه چگونه در یادگیری مشارکتی دانش آموزان می تواند نقش موثری داشته باشد؟و نقش مولفه های محیطی قابل طرح در معماری مدارس در مشارکت دانش آموزان در یادگیری چگونه است و چطور ارزیابی می شود؟ برای دستیابی به پاسخ، با شناخت کودکان رده سنی 7تا 11 سال و این که تعامل گرایان با این دید که راهنمای رشد کودکان، اعمال فعال خود آنان است و اعتقاد به تجربه، در ادامه با بررسی مخاطب در جنبه های متفاوت رشد ذهنی از دیدگاه پیاژه، به دسته بندی واکنش ها و رشد او پرداختیم. در گام دوم با بررسی تعاریف موجود از یادگیری و نظریه ها، انواع روش های آموزشی و دیدگاه های آنها، روش آموزشی یادگیری مشارکتی با تلفیق و ترکیبی از چند روش آموزشی موفق و مفید که در آن اعضای گروه با هم کار می کنند تا به هدف مشترکی برسند، اینگونه بدست آمد که با ایجاد وابستگی بین اعضای گروه ها، می توان یکی از بهترین روش ها در مدارس ابتدایی امروز را ترویج داد. در مرحله سوم با مطالعه مدارس سنتی اسلامی در دو جنبه روش آموزش و کالبد، تاثیرات مفید آن در مشارکت دانش آموزان حاصل شد و پس از آن با بررسی یادگیری مشارکتی و کالبدهای ممکن و مورد نیاز آن در مدارس امروز راهکارهایی کاربردی ارائه شد و می توان ویژگی های را در شکل پلانی و فضایی مدارس سنتی اسلام به عنوان مولفه های موثر و مهم قلمداد کرد. در گام چهارم با بررسی نمونه مدارس موفق به شاخصه ها و فضاهایی دست یافتیم که در اکثر این نمونه ها مشترک و موثر بوده اند. در مراحل پایانی با بررسی های سایت و اقلیمی که سایت در آن واقع شده نتایجی برای طراحی و نحوه قرار گیری و رفتار با سایت استخراج شد در انتها راهکارهایی کاربردی برای طراحی مدارس با رویکرد یادگیری مشارکتی ارائه گردید.