نام پژوهشگر: فروغ صالحیپور باورصاد
فروغ صالحی پور باورصاد سعید افشارزاده
جنس laurencia از راسته ceramiales، خانواده rhodomelaceae و شاخه جلبک های قرمز می باشد که برای اولین بار در سال 1813 توسط lamouroux و تنها با هشت گونه شناسایی و معرفی شد. از این جنس امروزه 170 گونه گزارش شده است که اکثر اعضای آن در خطوط ساحلی مناطق حاره مثل جنوب ایران یافت می شوند. بسیاری از این گونه ها دارای مورفولوژی متغیری هستند که تنها از طریق ویژگی-های تولیدمثلی و تفاوت های آناتومی جزئی متمایز می شوند. تمایز گونه ای در جلبک های قرمز مخصوصا جنس laurencia به علت درجه بالای تنوع مورفولوژیکی بین افراد بسیار پیچیده و دشوار است. مشخص شده است که گونه های laurencia متابولیت های ثانویه هالوژن دار متنوع و منحصر به فردی را تولید می کنند. پایداری و ثبات این ویژگی و ارزش کموتاکسونومیک آن توسط مطالعات شیمیایی به اثبات رسیده است چرا که خصوصیات شیمیایی این گونه ها تحت شرایط متفاوت ثابت مانده و تغییری نمی کند. پس با استفاده از این متابولیت ها می توان ضوابط و معیارهایی برای تاکسونومی پیچیده این جنس استفاده کرد. تاکنون شناسایی و تاکسونومی اعضای این جنس در ایران تنها بر اساس صفات مورفولوژیک بوده است و گونه های معرفی شده مورد تردید می باشند و قابل ذکر است که چند گونه از این جنس تنها براساس صفات مورفولوژی معرفی شده است و از خصوصیات تشریحی و شیمیایی که ثبات بیشتری دارد، در شناسایی گونه ها استفاده ای نشده است. به منظور بررسی صفات آناتومیک به همراه صفات مورفولوژیک از چند ایستگاه در سواحل و جزایر خلیج فارس و از تاریخ تیرماه 91 تا خرداد 92 نمونه برداری انجام گرفت و در مجموع بر اساس بررسی صفات آناتومی و مورفولوژیکی و همچنین صفات شیمیایی، گونه های l. obtusa var. mollissima، l. obtusa var. compacta و laurencia dendroidea برای اولین بار شناسایی شدند. نتایج حاصل نشان داد که استفاده از روش فولین - سیوکالتو می تواند به عنوان یک صفت تاکسونومی در تشخیص نهایی و تائید تمایز بین گونه ها و حتی واریته های این جنس مورد استفاده قرار بگیرد. به دلیل اینکه در روش فولین – سیوکالتو میزان مواد شیمیایی پایدار، اندازه گیری می شود، از این رو پس از مطالعات مورفولوژی و آناتومی، آنالیز مناسبی در تمایز گونه ها به شمار می آید، چرا که با بررسی مقدار پلی فنو ل های بین دو نمونه ی مورد مطالعه از گونه ی l. obtusa مشخص شد که تفاوت معنی داری با یکدیگر دارند و در نهایت واریته ی l. obtusa var. mollissima از این گونه معرفی گردید.