نام پژوهشگر: محمدحسن شاهحسینی
آیدا بخشی خلیلوند زیور صالحی
توسعه ی مهندسی ژنتیک نوید بخش بهبود خصوصیات زراعی، مقاومت نسبت به بیماری ها و ویژگی های تغذیه ای می باشد که توسط روش های سنتی اصلاح نباتات به دلیل وجود سد های گونه ای امکان پذیر نیستند. با این وجود، تکنولوژی های نوین اغلب منجر به ایجاد نگرانی های جدید می شوند و استفاده از تغییرات ژنتیکی در جهت بهبود محصولات غذایی نیز از این قائده مستثنی نیست. بنابراین، کنترل زنجیره ی غذایی به جهت حضور موجودات تراریخته ژنتیکی تأیید نشده و غیر قانونی و همچنین کسب اطمینان از کاربرد برچسب گذاری تراریختگی از اهمیت بسیاری برخوردار شده است. برنج یکی از مهمترین محصولات غذایی است که قوت غالب برای بیش از نیمی از جمعیت جهان به حساب می آید و تغییرات ژنتیکی بسیاری را متحمل شده است. بنابراین، هدف از این مطالعه معرفی روشی سریع، حساس، دقیق و در دسترس به منظور شناسایی برنج های تراریخته ژنتیکی موجود در بازار ایران می باشد.بدین منظور، 27 نمونه برنج از پرمصرف ترین ارقام موجود در بازار مصرفی استان های تهران و البرز شامل انواع داخلی و خارجی جمع آوری شد. سپس استخراج dna به روش استاندارد ستیل تری متیل آمونیوم بروماید صورت گرفت. واکنش زنجیره ای پلی مراز بر پایه ژن داخلیpepcex به منظور اثبات حضور ژنوم برنج انجام شد. به دنبال آن،راه اندازp35sو پایان دهندهtnosبه جهت غربالگری نمونه های مثبت از نظر ترا ریختگی مورد ارزیابی قرار گرفتند. در آخر کلون سازی ژن داخلی pepcex، راه انداز p35s و پایان دهندهtnos انجام گرفت.در این مطالعه، آزمونpcr شناسایی برنج بر اساس ژن داخلی pepcex و غربالگری برنج های تراریخته بر اساس راه انداز p35sو پایان دهنده tnos بهینه و سپس بوسیله پلاسمید ptz57r در باکتری e. colijm107 کلون گردید. مشاهده شد که 51% از برنج های متداول در بازار ایران حاوی راه انداز p35s بوده و 48% پایان دهندهtnos را حمل می کنند و ترا ریخته ژنتیکی می باشند در حالی که هیچ یک از نمونه های مورد آزمایش دارای برچسب گذاری در این رابطه نبودند. لازم به ذکر است 14% از نمونه ها برای هر دو این اجزا مثبت بودند.بنابراین، تکنیک pcr روشی مناسب، قابل دسترس، سریع و دقیق جهت غربالگری محصولات ترا ریخته ژنتیکی مانند برنج می باشد و برنج های تراریخته ژنتیکی در بازارهای ایران وجود دارند.