نام پژوهشگر: رشید پورمهدی چلکدانی
رشید پورمهدی چلکدانی فریدون رضازاده
پیروپلاسموز یک بیماری عفونی اسب ها است که توسط تک یاخته های داخل سلولی تیلریا اکوئی (که تا مدتی قبل بابزیا اکوئی نامیده می شد) و بابزیا کابالی ایجاد می شود. هدف از مطالعه حاضر بررسی شیوع پیروپلاسموز به روش ملکولی و ارتباط آن با سن، جنس و نژاد در اسب های شهرستان تبریز بود. در مجموع 95 نمونه خون از ورید وداج 83 اسب نر (4/86 %) و 12 اسب ماده (6/12 %) از نژادهای عرب (53 رأس)، کرد (21 رأس) قره باغ (1 رأس)، دره شور (1 رأس)، تروبرد (1 رأس) و دوخون (18 رأس) از باشگاه های اطراف شهرستان تبریز به صورت تصادفی اخذ و به آزمایشگاه منتقل گردید. مشخصات فردی هر اسب از قبیل نژاد، سن و جنس ثبت شد. سپس dna استخراج شده از نمونه های خون برای تشخیص وجود ژنوم تیلریا اکوئی و بابزیا کابالی در واکنش زنجیره ای پلیمراز (pcr) مورد استفاده قرار گرفت. محصول pcr سپس الکتروفورز شده و ژل حاصل مورد مشاهده قرار گرفت. نتایج بدست آمده با روش آنوای یک طرفه و آزمون t مستقل و به وسیله spss نسخه 19 مورد آنالیز قرار گرفته و سطح اطمینان 95% در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از الکتروفورز محصولات pcr نشان داد که از 95 نمونه مورد مطالعه 10 نمونه (5/10 %) آلوده به پیروپلاسموز می باشند که از این تعداد 8 نمونه آلوده به تیلریا اکوئی (4/8 %) و 2 نمونه آلوده به بابزیا کابالی (1/2 %) بودند. در این مطالعه تفاوت معنی داری میان آلودگی اسب های نر و ماده و همچنین اسب های گروه های سنی مختلف (زیر 3، 3-6، 6-9، 9-12، 12-15 و بالای 15 سال) مشاهده نشد (0/05<p). اگرچه میزان ابتلای اسب های گروه بالای 15 سال (1 نمونه از 5 نمونه) به طور قابل توجهی بیشتر از سایر گروه ها بود؛ اما مقایسه بین اسب های بالای 15 سال و اسب های سایر گروه ها اختلاف آماری معنی داری را نشان نداد (0/05<p). همچنین تفاوت معنی داری ما بین آلودگی در اسب های نژادهای مختلف مشاهده نشد (0/05<p). یافته های مطالعه حاضر نشان دهنده وجود موارد ابتلا به پیروپلاسموز، آن هم به شکل تحت بالینی در اسب های شهرستان تبریز است، زیرا هیچ یک از اسب های مورد مطالعه دارای علائم بالینی پیروپلاسموز نبودند. کنترل چنین مواردی از نظر بهداشت دام و همچنین به دلیل اهمیت آن در تجارت و حمل و نقل بین المللی اسب ها، باید در دستور کار قرار گیرد.