نام پژوهشگر: فاطمهالسادات حسینیپور اردکانی
فاطمه السادات حسینی پور اردکانی مریم توکلی
دیابت به عنوان شایعترین بیماری اندوکرین به علت اختلال در متابولیسم گلوکز بر تمامی سیستم های بدن تاثیر گذار می باشد . همانطور که عوارض میکروواسکولار و ماکروواسکولار دیابت تهدید کننده حیات هستند اختلالات روماتولوژیک آن نیز باعث کاهش کیفیت زندگی می شود . اندام فوقانی یک هدف برای عوارض دیابت می باشد و درگیری هایی مانند انگشت ماشه ای ٬ سندرم تونل کارپ و کپسولیت چسبنده در بیماران دیابتی دیده شده است . با توجه به شیوع بالای دیابت و افزایش بروز این عوارض در بیماران دیابتی بر آن شدیم تا به بررسی ارتباط وضعیت کنترل قند با تظاهرات اسکلتی عضلانی فوقانی در بیماران دیابتی تیپ دو بپردازبم . این یک مطالعه توصیفی تحلیلی است که به روش مقطعی و با مشارکت 384 نفر بیمار دیابتی تیپ دو مراجعه کننده به مراکز درمانی وابسته به سازمان تامین اجتماعی انجام شد .نمونه گیری از بهار 1393 و به روش تصادفی صورت گرفت . از نظر پاراکلینیک تشخیص دیابت بر اساس معیارهای انجمن دیابت آمریکا و تشخیص وضعیت کنترل دیابت بر اساس معیارهای هاریسون گذاشته شد .از تمام بیماران دیابتی توسط یک پرسشنامه شرح حالی در مورد هرکدام ازاختلالات گرفته شد همچنین سن ٬ جنس ٬ طول دوره ابتلا ٬ وضعیت کنترل دیابت بر اساس نتایج پاراکلینیکی (fbs٬bs٬hba1c) ٬ نوع درمان ٬ دست غالب و دست درگیر ثبت شد وسپس افراد تحت معاینه فیزیکی قرار گرفتند . تشخیص قطعی با تایید استاد راهنما بود .در پایان داده ها مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند .در این مطالعه 9/63 درصد افراد زن بودتد و 1/36 درصد مرد بودند و میانگین سنی افراد شرکت کننده 4/57 سال بود . مردان با 6/59 درصد دیابت کنترل شده به صورت معنا داری نسبت به زنان با 48 درصد دیابت کنترل شده ٬ موفقتر عمل کرده بودند ولی در صورت کنترل دیابت ٬ زنان به صورت معنا داری نسبت به مردان کاهش فراوانی اختلالات اسکلتی عضلانی داشتند .نتایج نشان داد در صورت کنترل دیابت فراوانی کلی اختلالات اسکلتی عضلانی فوقانی کاهش معنا داری داشته است ولی در مورد بیماری انگشت ماشه ای این موضوع صادق نیست . نتایج نشان داد در میانگین سنی پایین تر (4/51 سال) در مقایسه با میانگین سنی بالاتر (6/58 سال ) ٬ هم کنترل دیابت به صورت معناداری موفق تر بوده است و هم در صورت کنترل دیابت فراوانی اختلالات اسکلتی عضلانی فوقانی کاهش معناداری داشته است . کاهش فراوانی اختلالات اسکلتی عضلانی فوقانی در بیماران با طول مدت کمتر بیماری (7/4 سال ) نسبت به بیماران با طول مدت بیشتر (6/8 سال ) در صورت کنترل دیابت معناذار بوده است .یافته های این پژوهش نشان میدهد که فراوانی بیماریهای سندرم تونل کارپ و کپسولست چسبنده با سن ٬ جنس و طول مدت بیماری و کنترل بیماری ارتباط معنادار دارد ولی در مورد بیماری انگشت ماشه ای ارتباط معنا دار نبود . در مورد سندرم تونل کارپ نیز ارتباط معناداری بین فراوانی بیماری و سن دیده نشد . با توجه به مطالعه اخیر و شیوع نسبتا بالای این اختلالات و ارتباط فراوانی این اختلالات با سن بالا ٬ طول مدت دیابت و وضعیت کنترل دیابت ٬ می بایست به افراد دیابتی در زمینه توجه به علائم و کنترل دقیقتر بیماری آگاهی داده شود و بیماران دیابتی از نظر وجود اختلالات اسکلتی عضلانی به صورت دوره ای ارزیابی و معاینه شوند و کنترل دقیقتر دیابت بویژه در سنین بالا و بیماران با طول مدت بیشتر دیابت انجام شود .