آزمایشی به منظور بررسی اثر اسانس آویشن شیرازی بر ذخیره¬سازی اسپرم خروس در c 4 با استفاده از 15 قطعه خروس بالغ انجام شد. جمع آوری منی 2 بار در هفته در 4 نوبت انجام شد. انزال¬ها در هر نوبت بعد از تجمیع به 7 قسمت تقسیم شد. مقادیر صفر، 50، 100، 200، 400، 600 و 1000 نانوگرم در میلی¬لیتر اسانس آویشن شیرازی به هر قسمت اضافه شد. سپس نمونه¬ها تا c 4 سرد شدند و به مدت 72 ساعت در این دما نگهداری شد. در زمان¬های صفر، 24، 48 و 72 ساعت ذخیره سازی، تحرک، زنده مانی (رنگ آمیزی هوخست 33258) و سلامت غشای پلاسمایی اسپرم ارزیابی شد. در زمان 48 جهت تعیین پراکسیداسیون، غلظت مالون دی آلدهید (mda) در 106×10 اسپرم اندازه گیری شد. نتایج اثر مستقل اسانس آویشن شیرازی نشان داد که بیشترین تحرک پیش رونده (43/80%)، زنده مانی (31/86%) و سلامت غشای پلاسمایی اسپرم (81/85%) در سطح 200 نانوگرم در میلی¬لیتر مشاهده شد. کمترین تحرک پیش¬رونده اسپرم (31/61%) ، زنده مانی (31/73%) و سلامت غشای پلاسمایی (06/75%) در سطح 1000 نانوگرم در میلی¬لیتر مشاهده شد. کمترین و بیشترین غلظت mda به ترتیب در مقدار 200 ( nm/ml17/0) و 1000 (nm/ml 48/1) مشاهده شد (05/0p<). بنابراین افزودن 200 نانوگرم در میلی¬لیتر اسانس آویشن شیرازی به منی سبب بهبود ماندگاری اسپرم خروس در c 4 می¬شود.