نام پژوهشگر: علی‌رضا واسعی

رویکردهای شیعی صفویه به علوم اسلامی و پیامدهای آن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه معارف اسلامی قم 1393
  زهرا رضایی   علی رضا واسعی

رشد علوم اسلامی در دوره صفویه براساس توجه و گرایش شاهان صفوی به علوم اسلامی بوده است. شاهان صفوی در پی استقرار و استمرار دولت شیعی، مناسب دیدند که توجه به علما و علوم اسلامی را در اولویت قرار دهند و دریافتند که با توجه به این موضوع بهتر می توان به اهداف خود در راستای تثبیت حکومت گام برداشت. دولت صفوی از طریق توجه به علما و نهادهای آموزشی به این هدف خود رسیدند. این مطلب را می توان از توجه به علما در غالب برگزاری جلسات با آنان، همراهی در سفرها، پرسیدن سوال های علمی از آنان، دادن شهریه و .... فهمید و همینطور این رویکرد را می توان از توجه شاهان به مدارس و دستور به تدوین کتاب های شیعی دریافت. وضعیت علوم متاثر از رویکردهای شیعی در جامعه دچار تغییر و تحول شد و دگرگونی های زیادی را در این مسیر طی کرد. با این رویکرد بود که علوم اسلامی در جامعه رواج پیدا کرد و بنابه نیاز جامعه در هر مقطع از صفویه دسته ای از علوم مورد توجه قرار می گرفت. در مقطعی سمت و سو به سوی علوم عقلی و در مقطعی به سوی علوم نقلی بود.مجموعه این عوامل رویکردهای شاهان به علوم اسلامی را نشان می داد. این رویکردها پیامدهایی نیز داشت که می توان به رشد اخباری گری، مبارزه با عقل گرایی، مبارزه با تصوف و دیگر موارد اشاره کرد. در این پایان نامه از روش توصیفی-تحلیلی برای بیان وقایع استفاده شده است و سعی شده است که در کنار توجه به وقایع تاریخی به تحلیل آنها نیز پرداخته شود.