نام پژوهشگر: عبداله آلجعفر
عبداله آل جعفر محمدرضا پاسبان
راهکارهای اقامه دعوای سهامداران به دو طریق کلی، به ترتیب به نام و از طرف شرکت سهامی و دیگری به نام و از طرف خود سهامدار می¬باشد. اقامه دعوا سهامدار به نام و از طرف شرکت که همان دعوای مشتق است، در جهت اداره مناسب شرکت و حمایت از شرکت سهامی در برابر تخلفاتی است که مدیران در انجام وظابف خویش در برابر شرکت تعهد نموده¬اند. ماده 276 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت 1347 که به امکان اقامه دعوای مشتق اشاره دارد، طرح دعوای مشتق را صرفا علیه اشخاص مذکور در ماده 276 قانون مزبور ممکن می¬داند. در راهکار دوم سهامدار می¬تواند علیه هر شخص حقیقی یا حقوقی و از هر دو جنبه حقوقی و کیفری اقامه دعوی نماید، برخلاف دعوی مشتق که فقط از جنبه حقوقی می¬تواند اقامه می¬گردد. در دعوای مشتق که بطور استثنایی از طرف شخص غیرذینفع( سهامدار) اقامه می¬شود، ذینفع خود شرکت سهامی می¬باشد، اما در طرح دعوا سهامدار به نام خود، ذینفع خود سهامدار می¬باشد. مطالعه مفهوم ذینفع در قانون تجارت و لایحه اصلاح قانون تجارت 1347 نشان می¬دهد که قانونگذار برای مفهوم ذینفع در قوانین مختلف از جمله قانون تجارت شاخصی تعین ننموده است و باید با بررسی در مواد مختلف قانون تجارت1311 و لایحه اصلاحی 1347، مفهوم ذینفع را بدست آورد.