نام پژوهشگر: غلامحسین قرهخانی
سعید قربان سیاهی ممقانی غلامحسین قره خانی
پیاز یکی از محصولات اصلی سبزی صیفی استان آذربایجان شرقی می باشد و تریپس پیاز مهمترین آفت این محصول می باشد. این تحقیق در سال 1390 در روی سه محصول مختلف سیر، پیاز و گوجه فرنگی در حومه ی شهر ممقان انجام گرفت. در این تحقیق سه هدف زیر پیگیری شد: 1- بررسی تاثیر ارتفاع نصب کارت های زرد در جذب تریپس ها در روی سیر، پیاز و گوجه فرنگی 2- بررسی تاثیر رنگ های مختلف کارت های چسبنده در ارتفاعات مختلف در جذب تریپس ها در روی سیر، پیاز و گوجه فرنگی 3- دیدبانی تغییرات جمعیت حشرات کامل تریپس پیاز و لارو تریپس پیاز و تریپس های شکارگر در طول فصل زراعی هرمحصول با تله های زرد. برای مورد اول مزارع با کارت های زرد در ارتفاعات متفاوت تله گذاری شدند، برای مورد دوم کارت های زرد، آبی و سفید در ارتفاعات مختلف در مزارع نصب شدند و برای مورد سوم کارت های زرد در ارتفاع 35 سانتی متری از سطح خاک در طول فصل زراعی محصولات در مزارع نصب شدند. در هر سه مورد تعویض تله ها با فاصله ی زمانی یک هفته انجام گردید و کارت ها برای شمارش تریپس ها به آزمایشگاه منتقل شدند. داده ها با استفاده ازنرم افزار sas آنالیز شد. در مورد تاثیر ارتفاع نصب کارت های زرد آنالیز ها نشان داد که f کلی برای هر سه گروه از تریپس های مورد مطالعه در روی سه محصول (سیر، پیاز و گوجه فرنگی) در سطح احتمال 1% معنی دار بود و مقدار آن برای حشرات کامل تریپس پیاز 9/47، لاروهای تریپس پیاز 3/13و تریپس های شکارگر4/33 بود. تریپس ها در محصولات مختلف به ارتفاعات متفاوت نصب واکنش نشان دادند. در مورد تاثیر رنگ های مختلف تله ها در ارتفاعات مختلف برای هر سه گروه از تریپس ها در روی سه محصول (سیر، پیاز و گوجه فرنگی) f کلی در سطح احتمال 1% معنی دار بود و مقدار آن برای حشرات کامل تریپس پیاز 10/86، لاروهای ترپس پیاز 3/60 و برای تریپس های شکارگر 4/26 بود. نتایج نشان داد که رنگ زرد در ارتفاع 100 سانتی متر بالاترین جذب را برای حشرات کامل تریپس پیاز و لارو تریپس پیاز در روی سیر و پیاز و گوجه فرنگی دارد. در بین سه محصول سیر، پیاز و گوجه فرنگی بالاترین سطح جمعیت برای هر سه گروه از تریپس ها در روی محصول پیاز مشاهده شد و دیدبانی تغییرات جمعیت مشخص کرد که با افزایش دما جمعیت هر سه گروه از تریپس ها افزایش می یابد.
آرزو نجاری غلامحسین قره خانی
پروانه مینوزبرگ گوجه فرنگی tuta absoluta (meyrick) ،یکی ازآفات جدیدگوجه فرنگی است که هر ساله خسارت سنگینی را به مزارع گوجه فرنگی در تمام نقاط دنیا وارد می کند. لذا این پژوهش با هدف بررسی وضعیت پرواز پروانه مینوز برگ گوجه فرنگی در دو منطقه گوگان و خسروشهر جهت تعیین اوج پرواز و همچنین تعیین بهترین تیمار ارتفاع، رنگ و نوع تله جهت کنترل این آفات در منطقه گوگان و خسروشهرآذربایجان شرقی در سال 1391 صورت گرفت. این پژوهش به صورت 3 آزمایش مجزا پیاده گردید. بررسی نتایج حاصل از آزمایش اول نشان داد که اختلاف معنی داری بین تیمارهای مختلف ارتفاع تله از نظر تعداد شکار پروانه مینوز در بازه زمانی مختلف وجود داشت و بیشترین میانگین شکار این آفت در تله هایی بود که در نزدیک سطح کانوپی گوجه فرنگی (ارتفاع یک متری از سطح زمین) قرار داشتند. همچنین بررسی نتایج حاصل از آزمایش دوم نشان داد که میانگین تعداد شکار در تله های زرد رنگ بیشتر از سایر تیمارهای رنگ تله (سبز، سفید و بی رنگ) بود و با سایر تیمارها اختلاف معنی داری در تمام بازه های زمانی مورد مطالعه داشت. مقایسه نسبی تعداد شکار به ازای هر تله در دو تله مکفیل و فرولایت نشان داد که تعداد پروانه مینوز برگ گوجه فرنگی شکار شده توسط تله فرولایت در تمام بازه های زمانی به میزان قابل توجه ای بیشتر از تله مکفیل بود. به طور کلی، براساس نتایج حاصل از این آزمایش استفاده از تله دلتای زرد رنگ یا تله فرولایت در نزدیک سطح کانوپی (ارتفاع تقریبی یک متری) می تواند به طور معنی داری سبب کاهش جمعیت پروانه مینوز برگ گوجه فرنگی و به طبع آن کاهش خسارت ناشی از آن در مزارع گوجه فرنگی گردد. همچنین بررسی مقایسه میانگین تعداد شکار پروانه مینوز برگ گوجه فرنگی در دو منطقه گوگان و خسروشهر حاکی از آن بود که در هر دو منطقه با نزدیک شدن به انتهای فصل رشد، میزان پرواز و به طبع آن میزان شکار آن رو به افزایش است که این افزایش در هر دو منطقه به شدت متأثر از تغییرات عوامل محیطی بویژه دما بوده و بیشترین میزان پرواز این آفت در دماهای 23-22 درجه سلسیوس می باشد.