نام پژوهشگر: علیحسین کشاورزی
حسین حکیم زاده حسینی سعید صفری
پویایی های مدل کسب و کار موضوعی است که در پژوهشهای سالهای اخیر مرتبط با مدل کسب و کار، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. حرکت از مدل کسب و کار کنونی به مدل یا مدلهای پیشنهادی، راه حلی است که در جهت مدیریت تغییرات فضای کسب و کار می توان بکار بست. این حرکت در مدلهای کسب و کار نیز نیاز به طراحی نقشه راه مربوطه دارد. در این پژوهش تمامی این مراحل برای یک فروشگاه اینترنتی انجام پذیرفته است. در مرحله اول با استفاده از پرسشنامه هایی که توسط مشتریان، مالکان، ذینفعان و متخصصان داخلی و خارجی کسب و کار تکمیل شد، مدل کسب و کار کنونی این فروشگاه در تمام محصولات شناسایی شد. از طرفی با شناسایی فضاهای بهبود از میان ارزشهای مشتریان، مدلهای پیشنهادی مربوطه یافته شده است. این مدلهای پیشنهادی مبتنی بر 5 ارزش: تازگی، عملکرد، سفارشی سازی، طراحی و قیمت/کاهش هزینه می باشند. سپس نقشه راه تغییر برای رسیدن به هر یک از این مدلهای پیشنهادی با استفاده از متدولوژی ارائه شده توسط مارک دی روور در سال 2013 طراحی شده است. مدلهای پیشنهادی و نقشه راه تغییر مربوط به هر یک از آنها، گزینه هایی جهت تصمیم گیری و انتخاب هستند که شرکت می تواند هر یک از آنها را انتخاب کند. همچنین در این راستا معیارهای استخراج شده از روش swot به عنوان معیارهای تصمیم گیری در نظر گرفته شده و با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره topsis ارزیابی و رتبه بندی صورت گرفته است. بالاترین رتبه مربوط به مدل پیشنهادی مبتنی بر ارزش عملکرد و نقشه راه مربوطه بوده و به ترتیب مدلهای مبتنی بر سفارشی سازی، تازگی، طراحی و قیمت/کاهش هزینه و نقشه های راه مربوطه شان در رتبه های دوم تا پنجم قرار گرفتند. این تحقیق ابعاد تئوری موضوع مدل کسب و کار و طراحی نقشه ی راه تغییر را در یک نمونه واقعی مورد استفاده قرار داده است. نتایج حاصل از این پژوهش علاوه بر ایجاد یک نمونه قابل استفاده در دیگر کسب و کارها، می تواند به صورت کاربردی جهت گیری سرمایه گذاری شرکت مورد مطالعه را در جهت بهبود مدل کسب و کار کنونی، مشخص نماید.
مجید معصومیان سعید صفری
امروزه کارآفرینی سازمانی از یک سو به عنوان موتور حرکتی تولید و توسعه سازمانی و از سوی دیگر، پرورش دهنده و تقویت کننده روحیه نوآوری و بهره وری در منابع انسانی تلقی می شود. جهت اجرای یک استراتژی موفق کارآفرینانه سازمانی، شناسایی و بررسی نقش عوامل محیطی درونی سوق دهنده به سمت نوآوری و رفتار کارآفرینانه در درون سازمان ضروری می باشد. این پژوهش به دنبال ارزیابی میزان آمادگی سازمان برای کارآفرینی سازمانی است که با اندازه گیری شاخص های محیطی درونی ادراک شده توسط مدیران و کارکنان شکل می گیرد. برای جمع آوری داده ها از پیشینه پژوهشی موضوع و ابزار پیمایش استفاده شد. نمونه آماری پژوهش شامل 200 نفر از مدیران و کارکنان شرکت فرودگاه های کشور بوده که با نمونه گیری گروهی و به صورت تصادفی طبقه بندی شده تعیین گردید. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه ای با 48 سؤال است که اعتبار آن به روش آلفای کرونباخ ۸۰۹/۰ تعیین شد. نتایج حاصل از مرور ادبیات نشان دهنده وجود پنج شاخص محیطی درون سازمانی با عناوین حمایت مدیریت، آزادی عمل، پاداش/ تقویت، در دسترس بودن زمان و مرزهای سازمانی است. اعتبار الگوی مفهومی استخراج شده مربوط به هر یک از شاخص ها و زیرشاخص های آن ها با تحلیل عاملی تأییدی ارزیابی شد. سپس میزان آمادگی شرکت بر اساس آزمون میانگین محاسبه گردید. نتایج نشان داد که آمادگی شرکت برای اجرای یک استراتژی کارآفرینانه سازمانی در شرایط مطلوب نیست. نتایج آزمون در مورد اولویت بندی میانگین شاخص ها نشان داد شاخص مرزهای سازمانی در رتبه نخست و شاخص های در دسترس بودن زمان، آزادی عمل، پاداش/تقویت و حمایت مدیریت به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند. همچنین نشان داده شد که میزان آمادگی سازمان ازنظر مدیران میانی با تفاوت معناداری نسبت به دیدگاه مدیران عملیاتی و کارکنان به وضعیت مطلوب نزدیک تر می باشد.