مقدمه : یکی از مهمترین و خطرناک ترین عفونت های فرصت طلب در بیماران مبتلا به hiv ، عفونت سل است . به همین دلیل غربالگری، تشخیص و درمان به موقع سل در این بیماران از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. غربالگری سل توسط تست پوستی توبرکولین انجام می شود. در این مطالعه تغییر تست توبرکولین (tuberculin skin test) و مقایسه آن با ویژگی های بالینی بیماران مبتلا به ایدز در شهرستان اراک مورد بررسی قرار گرفته است. روش کار : در این مطالعه که به صورت یک مطالعه ی کوهورت تاریخی انجام شده ،پرونده پزشکی 60 بیمار مبتلا به ایدز مراجعه کننده به کلینیک ایدز شهرستان اراک از نظر نتایج تست tst ، اطلاعات دموگرافیک و ویژگی های بالینی بیماران مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج : از مجموع 60 بیمار مورد مطالعه ، 7 بیمار به سل مبتلا شده بودند (شیوع کلی : 11.7% ، به تفکیک 70% سل ریوی و 30% سل خارج ریوی )که از این تعداد 5 نفر اسمیر خلط مثبت داشتند . شیوع tst conversion ، 35% محاسبه گردید . علاوه بر آن در این مطالعه بین tst conversion با سابقه زندانی بودن یا اقامت در کمپ های ترک اعتیاد ، ابتلای همزمان با هپاتیت c و همچنین حمایت خانوادگی ضعیف در بیماران ارتباط معنی دار دیده شد . نتیجه گیری : در مطالعه حاضر شیوع قابل توجهی از tst conversion و سل فعال در بیماران مبتلا به hiv مشاهده شد که از مهمترین علل آن می توان به شیوع بالای سل در کشور ایران اشاره کرد . علاوه بر آن اعتیاد همزمان و حمایت خانوادگی ضعیف می توانند زمینه ساز اقامت بیماران در مراکز پر جمعیت مانند زندان ها ، کمپ های ترک اعتیاد و ... و متعاقب آن تماس بیشتر بیماران با افراد مبتلا به سل فعال گردند. بنابراین با توجه به شیوع بالای سل نهفته و فعال در جامعه ، تجویز پروفیلاکسی سل در بیماران مبتلا به hiv که عفونت نهفته سل نیز دارند ، بسیار حائز اهمیت است . ضمناً غربالگری سل توسط تست tst به تنهایی کارآمد نیست و پیشنهاد میگردد از تست های اختصاصی تر مانند igras استفاده گردد.

با توجه به اهمیت داروی ریفامپین در درمان سل و از طرفی شیوع بالای بیماری تب مالت و همجنین شیوع بیماری سل در کشور عدم استفاده از داروی ریفامپین و جایگزین کردن ان با داروی دیگر که تحمل بهتر و عوارض کمتری داشته باشد ضروری است . این پژوهش بصورت کارازمایی بالینی دو سو کور انجام شد. 36 بیمار در گروه ازمون که تحت درمان با داکسی سیکلین بعلاوه قرص سیر بمدت 6 هفته همراه جنتامایسین بمدت یک هفته و 36 بیمار در گروه کنترل با درمان داکسی سیکلین بعلاوه ریفامپین بمدت 6 هفته همراه جنتامایسین بمدت یک هفته وارد مطالعه شدند و نهایتا با استفاده از نرم افزار spss مورد ارزیابی قرار گرفت. میانگین سنی در گروه آزمون 17/1+40/2 و در گروه کنترل 15/9+40/1 سال بود. از نظر شکست درمان در پایان دوره درمان در گروه آزمون 3 مورد (8/8%) و در گروه کنترل 2 مورد (7/8%) شکست وجود داشت.( p-value=0.6170) همچنین از نظرموارد عود بیماری تا پایان ماه نهم از شروع درمان در گروه آزمون 5 مورد(14/7%) و در گروه کنترل 3مورد(8/6%) عود علائم همراه با افزایش تیتر تستهای سرولوژیک مشاهده شد که از این لحاظ تفاوت معنی داری بین دوگروه وجود نداشت.( p-value=0.4237) برای جلوگیری از بروز مقاومت به ریفامپین در بیماران سلی و با توجه به عوارض کمتر قرص سیر توصیه می شود در نواحی اندمیک بیماری سل و بروسلوزاز قرص سیربجای ریفامپین برای درمان تب مالت استفاده شود.

واکسیناسیون هپاتیتb در تمام افراد hiv مثبت غیرایمن در برابرhbv توصیه شده است. اگرچه پاسخ سرولوژیکی به واکسیناسیون استانداردhbv در این جمعیت کمتراز حد مطلوب می باشد و راهکارمناسب برای واکسیناسیون مجددافراد hiv مثبت غیرپاسخ دهنده به واکسیناسیون هم چنان مورد بحث باقی مانده است. ما پاسخ سرولوژیکی به یک دوز اضافی واکسن hbv به روش داخل جلدی یا داخل عضلانی در افراد hiv مثبت غیر پاسخ دهنده به واکسیناسیون استاندارد hbv را ارزیابی نمودیم. مواد و روش ها: ابتدا با کلینیک رفتاری شهرستان قم و کرمانشاه هماهنگی به عمل آمده و افراد hiv مثبت در دسترس در این مراکز که سه دوز واکسن hbv را دریافت کرده اند واز نظر تیتر آنتی بادی بررسی شدند. 42 نفر که علیرغم دریافت سه دوز واکسن هپاتیت bتیتر آنتی بادی کمتر از 10 داشتند وارد مطالعه شدند. دوز چهارم به صورت 20نفر(10µg، داخل جلدی) و22نفر(20µg، داخل عضلانی) تزریق شد. تیتر anti hbs یک ماه بعد از تزریق دوز چهارم واکسن در تمام نمونه ها اندازه گیری شد. میزان تیتر anti hbs بیشتر از10 بعنوان میزان محافظت کننده می باشد. نتایج: seroconversion در تزریق دوز اضافی داخل عضلانی و داخل جلدی واکسن هپاتیت b در افراد hiv+ که به دوز معمول واکسن هپاتیت b پاسخ نداده اند نتیجه مشابهی در این افراد داشت (31/0=p). seroconversion در افراد در 6/47% از بیماران که واکسن را بصورت داخل جلدی دریافت کرده بودند مشاهده شد. 30% از آنها anti hbs بالای iu/l 100 داشتند. در گروه داخل جلدی همه افراد پاسخ دهنده به واکسن به غیر از یک نفر، cd4+>200cells/mm3 داشتند. متوسط تیترanti hbs در گروه داخل جلدی 146/5±246 iu/l بود. در گروه داخل عضلانی، seroconversion در 50%بیماران مشاهده شد. 3/36% آنها anti hbs>100 داشتند. درگروه داخل عضلانی همه افراد پاسخ دهنده به واکسن به غیر از یک نفر، cd4+>200cells/mm داشتند. متوسط تیتر anti hbs در گروه داخل عضلانی 416/4±765/6 iu/l بود.افراد پاسخ دهنده به واکسن به طور واضح تعداد cd4+ بالاتری نسبت به افرادی که به دوز چهارم واکسن پاسخ ندادند،داشتند. نتیجه گیری: یک دوز اضافی داخل عضلانی یا داخل جلدی در افراد hiv+ که به دوز معمول واکسن هپاتیت bپاسخ نداده، نتیجه ی مشابهی در پاسخ دهی این افراد دارد و به طور کلی 50% آنها به دوز چهارم پاسخ داده اند. اگرچه تیترanti hbs در گروه داخل عضلانی بیشتر بوده است.

بیماران مبتلا به پنومونی ناشی از ونتیلاسیون (ventilator-associated pneumonia=vap)، ، عوارض، مرگ و میر و مدت اقامت بیشتری در بخش مراقبت های ویژه (icu) دارند. با توجه به نقش موکوسیلیاری و آنتی اکسیدانی ان-استیل سیستئین هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر n-استیل سیستئین در بروز عوارض vap در بیماران مبتلا به vap می باشد. این مطالعه ی کارآزمایی بالینی، تصادفی و دو سو کور بر روی 60 بیمار مبتلا به vap بستری در icu های بیمارستان ولی عصر اراک، ایران، انجام شد. بیماران به شکل تصادفی در دو گروه با تعداد برابر، ان-استیل سیستئین (مداخله) و کنترل (پلاسبو) قرار گرفتند. گروه مداخله علاوه بر درمان آنتی بیوتیکی برای vap تحت گاواژ ان-استیل سیستئین 600 میلی گرمی ، 2 بار در روز و گروه کنترل علاوه بر درمان آنتی بیوتیکی تحت تجویز پلاسبو قرار گرفتند. میزان بروز عوارض vap و پیامد بالینی بیماران ثبت شد. اطلاعات با استفاده از student t-test و chi-sqaure در spss 18 تجزیه و تحلیل شد. فروانی بهبودی کامل و مرگ در مجموع 60 بیمار، 37(%61/6) و 8 (13/3) نفر، بدست آمد، به طوری که بهبودی کامل در گروه مداخله با %76/7به شکل معناداری از گروه کنترل با %7/46 بیشتر بود (0/003=p). اگرچه فراوانی مرگ در گروه ان-استیل سیستئین با %7/6 کمتر از پلاسبو با %20 بود ولی از نظر آماری تفاوت معناداری بین دو گروه مشاهده نشد (0/12=p). از 13 مورد (%100) عارضه vap در مجموع بیماران دو گروه، 5(%38/4) و 8 (%61/5) مورد به ترتیب، در بیماران گروه مداخله و کنترل رخ داده بود، که از این نظر تفاوت معناداری بین دو گروه وجود نداشت (0/58=p). نتایج ما نشان داد که، ان-استیل سیستئین تاثیری در کاهش عوارض vap ندارد، با این حال به علت کمبود مطالعات در این زمینه انجام مطالعات بیشتر در آینده توصیه می شود.