نام پژوهشگر: زهرا رحیمزاده
فرشته لطفی محمود علایی طالقانی
هدف از این تحقیق محاسبه ی حجم فرسایش سنگ در توده ی الوند است. جهت دستیابی به این هدف، از مدل ارتفاعی رقومی استفاده شده است. به منظور نیل به اهداف تحقیق،demمنطقه ی مورد مطالعه از سازمان نقشه برداری کشور تهیه شده است. بعد از بازسازی سطوح قدیمی از طریق اصلاح خطوط ارتفاعی، dem بازسازی شده ی منطقه تهیه شد. از تفاضل demبازسازی شدهو dem فعلی، حجم فرسایش کوهستان الوند محاسبه گردید. به منظور کسب اطلاعات بیشتر در این تحقیق، حجم فرسایش سنگ به تفکیک حوضه های زهکش، جنس زمین شناسی، دامنه های شمالی و جنوبی و سطوح ارتفاعی متفاوت محاسبه شده است. برای این منظور لایه ی مربوط به هر یک از فاکتورهای فوق تهیه گردید و از طریق هم پوشانی با دو dem فعلی و بازسازی شده، حجم فرسایش برای هر یک از آن ها لحاظ گردید. نتیجه ی این تحقیق نشان می دهد که شکل حوضه ی زهکشی تاثیریبر میزان فرسایش سنگ در توده ی الوند نداشته است. طبق نتایج به دست آمده از ضریب فشردگی، شکل حوضه های 3، 4 و 9 از بین هفده حوضه به دایره نزدیک تر است اما حوضه های فوق به ترتیب دارای حجم فرسایش 24%، 23% و 32% از کل حجم حوضه هستند. این در حالی است که حوضه های شماره ی 1 و 2 با کمترین ضریب فشردگی، رقم حجم فرسایش آن ها 39 و 29 درصد از کل حجم حوضه است. دامنه ی جنوبی الوند بیشتر از دامنه ی شمالی آن تحت تاثیر فرسایش قرار گرفته است. در دامنه ی جنوبی الوند با وجود این که عمدتا" پوشیده از سنگ های سخت و مقاوم در برابر فرسایش است اما به دلیل عملکرد شدید تکتونیک، حجم فرسایش سنگ در این دامنه بیشتر از دامنه ی شمالی بوده است. درصد فرسایش دامنه ی جنوبی و شمالی به ترتیب 28 و 25 درصد از کل حجم دامنه است.حجم فرسایش سنگ در شش طبقه ی ارتفاعی توده ی الوند مورد بررسی قرار گرفت. به طوری که دو طبقه ی ارتفاعی(2000-1500 و 2500-2000)بیشترین حجم فرسایش سنگ را به خود اختصاص داده اند که حجم فرسایش آن ها به ترتیب 57 و 53 درصد از کل حجم طبقات است. حجم فرسایش سنگ برای سنگ های تشکیل دهنده ی توده ی الوند نیز محاسبه شد.بیشترین حجم فرسایش در سنگ های سست 56% و در سنگ های رسوبی به میزان 50% از کل حجم این سنگ ها، برآورد شده است. به طور کلی تحقیق حاضر نشان می دهد که حجم فرسایش سنگ در توده ی الوند متاثر از جنس زمین شناسی متنوع و تکتونیک است.