شب پره پشت الماسی یا بید کلم، plutella xylostella (l.) یکی از مهم ترین و مخرب ترین آفات کلم در دنیا است و در سال های اخیر خسارت بسیار زیادی به مزارع کلم ایران وارد کرده است. هدف از انجام این آزمایش ها بررسی و مقایسه کارایی نماتدهای h. bacteriophora و s. carpocapsae و s. feltiae در کنترل بیولوژیک شب پره پشت الماسی در دزهای مختلف در شرایط آزمایشگاهی بود. آزمایش ها در دمای 25 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی صورت گرفت. هر سه گونه نماتد روی لارو سن آخر پروانه ی موم خوار زنبور عسل، galleria mellonella l. پرورش یافتند. در طی این بررسی، واکنش لاروهای آفت در دمای 2±25 درجه سلسیوس با استفاده از غلظت¬های 0، 50، 100، 200، 400، 800، 1600 و 3200 لارو سن سوم (مرحله آلوده کننده) در هر میلی¬لیتر آب مقطر (ijs/ml)، در داخل پتری¬دیش¬های 9 سانتی¬متری حاوی کاغذ صافی آغشته به 1 میلی¬لیتر سوسپانسیون از هر¬گونه نماتد انجام گرفت. حداکثر مرگ ¬و ¬میر ایجاد شده توسط نماتدهای s. carpocapsae، h. bacteriophora و s. feltiae در دمای فوق 100% بود. نتایج تجزیه واریانس اثر سطوح ij و et بر درصد مرگ¬ و ¬میر لاروهای آفت در تیمارهای مختلف نشان داد که سطوح جمعیت نماتد و مدت زمان در معرض بودن و اثر متقابل ij در et، تاثیر معنی¬داری بر مرگ¬ و ¬میر داشتند. با افزایش سطوح جمعیت نماتد و همچنین زمان در معرض بودن تلفات لاروهای آفت نیز افزایش یافت. براساس تجزیه پروبیت، lc50 نماتد s. carpocapsae در سه دامنه زمانی 24، 48 و 72 ساعت به ترتیب 11/456، 23/120 و 92/45 ijs/ml گردید. lc50 نماتد h. bacteriophora در سه دامنه زمانی 24، 48 و 72 ساعت به ترتیب 57/1484، 97/544 و 67/242 ijs/ml محاسبه گردید. همچنین lc50 نماتد s. feltiae در سه دامنه زمانی 24، 48 و 72 ساعت به ترتیب 41/307، 96/70 و 86/28 ijs/ml محاسبه گردید. به این ترتیب گونه¬های s. feltiae و s. carpocapsae در مقایسه با گونه¬ی h. bacteriophora تاثیر بیشتری داشته و جهت بررسی¬های تکمیلی بعدی در شناسایی عوامل موثر کنترل زیستی آفت پیشنهاد می¬گردد.

کرم سیب، cydia pomonellaیکی از آفات مهم درختان سیب در سطح جهان محسوب می شود. کنترل شیمیایی کرم سیب ممکن است در کوتاه مدت مناسب باشد اما به علت مشکلاتی نظیر بقایای سموم، مقاومت آفت و بروز اختلالات زیست محیطی استفاده از ترکیبات شیمیایی در مورد این آفت تبدیل به چالشی بزرگ شده است. از این رو کنترل بیولوژیک این آفت مدنظر بسیاری از محققین قرار گرفته است. هدف از انجام این تحقیق مقایسه کارایی نماتدهای heterohabditis bacteriophora، steinernema carpocapsaeو steinernema feltiae در کنترل بیولوژیک کرم سیب بوده. در این آزمایش از سه غلظت مختلف از نماتدهای مذکور در 10 تکرار در شرایط آزمایشگاه استفاده شده است. ظروف آزمایشی به اتاقک رشد در دماهای 17، 20، 25 و 30 درجه سلسیوس و رطوبت 5±70% منتقل گردید. براساس نتایج به دست آمده بیشترین تلفات آفت در دمای 25 درجه سلسیوس اتفاق افتاده. استفاده از نماتد s. feltiaeدر دمای 17 درجه سلسیوس و نماتد h. bacteriophora در دمای 30 درجه سلسیوس بیشترین کارایی را داشت. استفاده از غلظت توصیه شده 5000 (ij در 100 سانتی مترمربع) در ارتباط با هر سه نماتد در شرایط خاک و اندام هوایی گیاه و نصف همان غلظت نتایج مشابهی در میزان مرگ و میر لاروهای میزبان داشت. همچنین در غلظت 1250 (ij در 100 سانتی مترمربع)، کاربرد نماتد s. carpocapsae در مقایسه با دیگر نماتدها موثرتر بوده. کاربرد دو نماتد s. carpocapsae و s. feltiaeعلیه لاروهای سن اول آفت حداکثر تا 24 ساعت پس از مایه زنی نماتدها موثر بود.