نام پژوهشگر: فرخنده امینشکروی
کیومرث عیسی پره فرخنده امین شکروی
تالاسمی یکی از بیماریهای شایع خونی در جهان و در کشور ما ایران است. این بیماری یک بیماری ارثی و قابل پیشگیری است. آموزش یک راهکار مهم جهت ارتقاء دانش و پیشگیری از تالاسمی در دانش¬آموزان می¬باشد. هدف از این مطالعه تعیین میزان تاثیر آموزش مبتنی بر رسانه بر اتخاذ رفتار پیشگیری از تالاسمی در دختران دبیرستانی شهر سردشت در سال 1392می¬باشد. در یک مطالعه نیمه¬تجربی، 48 نفر از دانش¬آموزان دبیرستانی به روش سرشماری مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزارگردآوری داده¬ها پرسشنامه¬ای محقق ساخته بود که پس از تعیین روایی به روش اعتبارمحتوا (89/0=cvr، 88/0=cvi) و پایایی به روش همگنی درونی(آلفا کرونباخ=78/0) مورد استفاده قرار گرفت. پرسشنامه شامل 30 سوال در حیطه های آگاهی، نگرش و رفتاربود که قبل و 2ماه بعد از مداخله تکمیل گردید. مداخله آموزشی در قالب یک لوح¬فشرده که شامل مطالبی چون تعریف بیماری، انواع بیماری، راه انتقال و روش پیشگیری از آن، به شرکت¬کنندگان ارائه گردید. در این دوره¬ی 2ماهه به فاصله هر چهار هفته یکبار، پیامک هایی بعنوان یادآور برای دانش آموزان ارسال گردید. پس از اخذ پس آزمون، داده¬ها گردآوری و بااستفاده ازنرم افزارspss و آزمون¬های آماری ویلکاکسون مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. میانگین سنی واحدهای مورد پژوهش 5/1±17 بود. نتایج نشان داد که بین میانگین رتبه آگاهی قبل و بعد از مداخله، اختلاف معنی داری وجود داشت(001/0=p). بطوریکه میانگین نمره ی آگاهی 21درصد افزایش پیدا کرد. بین میانگین رتبه نگرش قبل و بعد از مداخله، اختلاف معنی داری وجود داشت(001/0=p). بطوریکه میانگین نمره ی نگرش 04/7درصد افزایش پیدا کرد. بین میانگین رتبه عملکرد قبل و بعد از مداخله نیز، اختلاف معنی¬داری وجود داشت(001/0=p). بطوریکه میانگین نمره¬-ی عملکرد 3/8 در صد افزایش پیدا کرد. آزمون من ویتنی نشان داد که رابطه معنی¬داری بین رشته تحصیلی و آگاهی از بیماری وجود دارد (003/0=p). با طراحی برنامه های مشابه و خودآموز و با پیگیری¬های مناسب، می¬توان در ارتقاء سطح آگاهی، ایجاد نگرش مطلوب و اتخاذ رفتار پیشگیرانه در خصوص بیماریهای دیگرنیز به نتایج مطلوبی دست یافت.
نسرین موسوی نژاد فرخنده امین شکروی
پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر آموزش مهارت های شناختی بر کاهش افسردگی دوران بارداری و پس از زایمان در مادران باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان خرم-آباد انجام شد. مطالعه حاضر یک مطالعه شبه تجربی، شامل120 زن¬باردار مراجعه¬کننده به مراکز بهداشتی درمانی به صورت غیرتصادفی، در دسترس و داوطلب انتخاب شدند و در دو گروه 60 نفری مورد و شاهد مورد مطالعه قرار گرفتند در این پژوهش میزان افسردگی زنان باردار مراجعه کننده از طریق پرسش¬نامه سنجش شدت افسردگی «بک» بررسی گردید. پس از انجام پیش¬آزمون، در گروه مداخله با روش سخنرانی در خصوص مهارت های شناختی مؤثر بر کاهش افسردگی دوران بارداری و پس¬اززایمان آموزش دیدند و گروه کنترل آموزشی ندیدند. مجدداً بعد ازدو ماه از مداخله داده ها جمع آوری و نهایتاً با نرم¬افزار آماری spss نسخه 16 و با استفاده از آزمون¬های کای¬دو، تی مستقل، تی تست و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. میانگین سنی آزمودنی¬ها 76/5 ±29/27 و دامنه حداقل 18 و حداکثر 39 سال بود. پس از آموزش در گروه مداخله میانگین نمره افسردگی از 45/7± 13/38 به 12/5± 95/29 رسید که آزمون تی¬زوج این میزان کاهش را معنی دار نشان می¬دهد( 001/0>p). در گروه شاهد میانگین نمره افسردگی در ابتدای مطالعه 47/7± 33/37 بود و در انتهای مطالعه به80/6± 23/36 رسید که آزمون تی¬زوج این میزان کاهش را معنی دار نشان نمی¬دهد (07/0p=) نتیجه¬گیری: نتایج بیانگر این است که آموزش¬های مهارتی شناختی در کاهش افسردگی دوران بارداری و پس اززایمان تأثیر معناداری داشته است. لذا می توان پیشنهاد نمود این برنامه آموزشی بعد از تأیید در چند پژوهش دیگر به مراکز بهداشتی درمانی پیشنهاد شود.