نام پژوهشگر: بهروز ترکلادانی
حسین پیرحیاتی احمد براآنی دستجردی
اهمیت فناوری اطلاعات و توسعه آن بر کسی پوشیده نیست. از مهمترین اهداف در توسعه فناوری اطلاعات، توسعه نیروی انسانی متخصص و کارآمد و نیز بالا بردن سواد علمی و کامپیوتری در جوامع می باشد. اما این مهم جزء با گسترش فضاهای آموزشی جهت آموزش به طیف بیشتری از مردم فراهم نمی گردد. از آنجا که فضاهای آموزش سنتی به تنهایی جوابگوی این نیاز نمی باشند، اکثر کشورهای پیشرفته به سمت فضاهای مجازی برای آموزش روی آورده اند و تحقیقات گسترده ای را بر روی آموزش و فراگیری الکترونیکی انجام داده اند. در همین راستا مدلهای مختلفی که مشخص کننده وظایف آموزش الکترونیکی می باشند، پیشنهاد شده است. هدف از ارائه این مدلها مشخص شدن دقیق اجزاء مرتبط با بحث آموزش و ارتباطات میان این اجزاء می باشد. اما کارهای انجام شده تا رسیدن به یک آموزش الکترونیکی ایده آل یعنی آموزش انفرادی، فاصله زیادی دارد. سیستم های آموزش الکترونیکی تنها در صورتی موفقیت لازم و نتایج قابل قبولی را بدست خواهند آورد که تمامی نیازهای کاربران سیستم و فراگیرندگان دانش را مد نظر قرار داده و امکانات لازم را در اختیارشان قرار دهند. برای رسیدن به این مقاصد، استفاده از سیستم های هوشمند آموزش الکترونیکی، ضروری به نظر می رسد. هدف اصلی این سیستم ها ارائه یک آموزش اختصاصی به هر فراگیرنده با توجه به نیازهای منحصر بفرد آن فراگیرنده می باشد. پس از بررسی مدلهای موجود آموزش الکترونیکی متوجه شدیم که برای نزدیک شدن به آموزش انفرادی به دو مسأله می بایست توجه شود، اول اینکه طراحی این مدلها می بایست به گونه ای باشد که اجزاء مدلها قابلیت عمل کردن بصورت هوشمند را داشته باشند و دوم اینکه در طراحی مدلها بایستی جایگاهی برای انواع مشاورین در نظر گرفته شود تا در حل مشکلات فردی به آموزش گیرنده ها کمک نمایند. با توجه به اینکه در مدلهای موجود نقش مشاورین مشخص و مشهود نیست و موضوع هوشمند بودن اجزاء مدل نیز کمتر مورد توجه قرار گرفته است، تصمیم گرفته شد که در این تحقیق یک مدل مشاور یادگیری الکترونیکی هوشمند طراحی شود. در این مدل نقش مشاورین بطور کامل مشخص شده و اجزاء قابلیت عمل کردن بصورت هوشمند را دارند. برای انجام تحقیق، پس از مطالعه مباحث زیادی از قبیل سیستم های آموزش الکترونیکی، سیستم های هوشمند آموزشی و سیستم های مشاوره به طراحی مدل پرداخته شد. توسعه دهندگان با ایده برداری از این مدل می توانند برنامه های کامپیوتری مفیدی برای کمک به آموزش گیرنده ها تولید کرده و در اختیار آنها قرار دهند.
احمد رفیعی شهرکی بهروز ترک لادانی
ماهیت شبکه¬های اقتضائی متحرک باعث شده تا استفاده از راه کارهای امنیتی و تحمل¬پذیری خطای ارائه شده برای شبکه¬های سیمی در این شبکه¬ها با مشکل مواجه گردد و لذا امنیت و تحمل¬پذیری خطا در آن¬ها تفاوت¬های اساسی با شبکه¬های سیمی داشته باشد. در سال¬های اخیر پروتکل¬های قابل اعتماد و قابل اطمینان به یکی از ابزارهای مهم جهت افزایش امنیت و تحمل¬پذیری خطا و کارایی اجزای شبکه¬های اقتضائی متحرک تبدیل شده¬اند. در پژوهش¬های متعددی از این ابزارها جهت افزایش کارایی، امنیت و تحمل¬پذیری خطا در مسیریابی، ارسال اطلاعات، اشتراک اطلاعات، کنترل دسترسی و موارد متعدد دیگری در شبکه¬های اقتضائی متحرک استفاده شده است. اما با توجه به چالش¬های باقی مانده هم¬چنان نیاز به تحقیق و توسعه در این زمینه وجود دارد. به عنوان مثال در اکثر راه کارهای ارائه شده به ارائه پروتکلی با پشتیبانی توأم از هر دو عامل اطمینان و اعتماد که سازگار با شرایط محیط و زمینه کاربردی باشد، توجهی نشده است. در این پژوهش، با توجه به خصوصیات ذاتی اعتماد و اطمینان و ماهیت شبکه¬های اقتضائی متحرک به استخراج نیازمندی¬های اعتماد و اطمینان در این شبکه¬ها پرداخته شده است. با توجه به این نیازمندی¬ها، نیازمندی¬های امنیتی و تحمل¬پذیری خطا از هم تفکیک شده¬اند. هر کدام از این نیازمندی¬ها مناسب برای کاربردها و شرایط خاصی از این شبکه¬ها در راستای پیاده¬سازی اعتماد و اطمینان می¬باشد. برای پشتیبانی از هر دو عامل اطمینان و اعتماد، یک پروتکل مطمئن و معتمد تحت عنوان rsr پیشنهاد شده است. این پروتکل بر مبنای پروتکل پایه aodv طراحی و توسعه یافته است. در پروتکل پیشنهادی با توجه به زمینه کاربرد، شرایط شبکه و احتمال وقوع خطا و رفتارهای خصمانه در شبکه، پارامترها در جهت پیاده¬سازی مناسب اعتماد و اطمینان تنظیم می¬گردد. rsr به¬صورت سازگار و وفق¬پذیر، متناسب با شرایط شبکه و میزان وقوع رفتارهای منفی و خطا و خرابی در شبکه، برقراری اعتماد و اطمینان را انجام می¬دهد و قابل گسترش برای استفاده در کاربردهای مختلف شبکه¬های اقتضائی متحرک می¬باشد. برای بررسی کارایی و قابلیت استفاده از پروتکل مطمئن و معتمد rsr، این پروتکل با استفاده از ابزار شبیه¬سازی در سناریوهای مختلف مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج به¬دست آمده از شبیه¬سازی، بهبود کارایی کلی عملکرد شبکه در هنگام وقوع خطا و خرابی و بروز رفتارهای خصمانه در شبکه در مقایسه با پروتکل پایه aodv و دیگر پروتکل¬ها را نشان می¬دهد.