نام پژوهشگر: رضا فاطمی مطلق

شناسایی و مطالعه اکولوژیکی دره مرگ بهبهان و ثبت آن به عنوان یک منطقه حفاظت شده و اثر طبیعی- ملی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی - دانشکده علوم پایه 1392
  رضا فاطمی مطلق   جلال ولی الهی

شمال شهرستان بهبهان ناحیه کوهستانی بجک بین کوههای حاتم و تلرش برای اولین بار در این پژوهش شناسایی و دره¬ای در آن ، دره مرگ نامگذاری شد. مکان چشمه دره مرگ(گراو) به طول جفرافیایی ً 11 12َ 50ْ و عرض ً23 َ54 30ْ هست. دره مرگ و رود آن چشم انداز خاصی است که آب آن از نقطه خروج از سرچشمه تا 100متر پایین دست و هوای اطراف آن خطر مرگ آوری دارد، رنگ بستر آب تا پنج رنگ تغییر می کند. به سبب شناسایی گاز سمی h2s به عنوان دلیل مرگ و غلظت بالای آن که تا ppm 400 نیز می¬رسد برای اولین بار لقب مرگ گرفت. به سبب شناسایی جاذبه های زیست محیطی مانند وجود غار عمودی چاه کبوتری، تنوع زیستی، زمین شناسی خاص، وجود گونه¬های در معرض خطر مثل پلنگ، سیاهگوش، کل و بز و تخریب زیاد زیستگاهی برای اولین بار در این پژوهش به عنوان منطقه حفاظت شده و اثر طبیعی ملی اعلام می¬گردد. تنها گیاه زیستا دردره درختچه بن در آب خرزهره به فاصله 1500متری از سرچشمه که تجمع دهنده زیستی سرب شناسایی شد و تنها جانور زیستا درسرچشمه، لارو نوعی مگس بوده که با کد mmtt4176درموزه تنوع زیستی ثبت و نگهداری می¬شود. هدف از مطالعه این ناحیه شناسایی منابع، اعلام خطر مرگ در این دره، اقدام زیست محیطی و نصب تابلو هشدار برای ایمنی بهداشتی هست. 30 نفر از مردم بومی با میانگین سنی 50 سال به بالا با داشتن اطلاعات تاریخی از منطقه به پرسش نامه پاسخ دادند. نمونه برداری از آب و رسوب دره مرگ طی دو فصل و از پنج نقطه آن انجام شد. غلظت فلزات سنگین در آب و رسوب بسیار بالا و به این ترتیب بوده : fe >al > ag > pb > zn > mn >as > cu > cr > ni > cd > co > sb > co > sb بررسی تنوع زیستی این منطقه منجر به شناسایی 376 گونه گیاه و تعیین موقعیت آنها با 7گونه گیاه نادر25 گونه گیاه اندمیک، 99گونه پرنده که 10 گونه آنان در سطح جهان در لیست پرندگان حفاظتی قرار دارند، 19گونه پستاندار، 23 گونه خزنده ، حکایت از محیطی با تنوع زیستی مطلوب در مساحتی محدود جهت اعلام منطقه به عنوان منطقه حفاظت شده هست.