در این مطالعه اثر جهش زایی 3 نوع توتون قلیان موجود در بازار تهران که به صورت رندم خریداری شده، به روش تست ایمز و با استفاده از 4 سویه سالمونلا تایفی موریوم ta100, ta98 (بدون قابلیت متابولیک) و سویهyg1024, yg1029 (با قابلیت متابولیک) مورد برسی قرار گرفت. نمونه ها با توجه به اسانس به کار رفته در ساخت به 3 دسته پرتقال، دو سیب و لیمو نعنا تقسیم شدند. اگر نسبت تعداد کلنی های شمارش شده در پلیت نمونه بر تعداد کلنی های شمارش شده در پلیت کنترل منفی که فرکانس جهش نامیده می شود، 2 یا بالاتر باشد نمونه مورد نظر پتانسیل جهش زایی دارد. اگر فرکانس جهش بین 7/1 تا 9/1 باشد، نمونه مورد نظر ممکن است پتانسیل جهش زایی داشته باشد و اگر فرکانس جهش بین 1 تا 6/1 و یا کمتر از 1 باشد، نمونه مورد نظر فاقد پتانسیل جهش زایی است. نتایج حاصل از انجام تست ایمز بر روی عصاره استخراج شده از توتون ها به وسیله dmso خالص (1:9 w:v)، حاکی از سمیت ژنتیکی هر 3 نمونه است. در هر 3 نمونه در 3 سویه ta100, ta98 وyg1024 فرکانس جهش بیش تر از 1 مشاهده شد در حالی که درyg1029 فرکانس جهش 5/1 شد. از مقایسه جهش زائی نمونه های مورد آزمایش با نمونه کنترل منفی (تیمار نشده) افزایش تعداد کلونی های برگشتی مشاهده شد و در بررسی آماری با آزمون spss (version 19) anova(lsd), تفاوت معناداری مشاهده شد .(p?0.0001***) از بین نمونه ها نیز توتون لیمو نعنا دارای کمترین اثر موتاژنیک بوده و توتون دو سیب دارای بیشترین خاصیت جهش زایی بود (p?0.001**). در هر 3 نمونه سمیت در سویه هایta در سطح بالاتری نسبت به سویه هایyg قرار گرفته است (p?0.0001***).