نام پژوهشگر: جلال یحیایی لیموئی
جلال یحیایی لیموئی محمدحسن قلیزاده
سرمایه فکری، موضوع جدیدی است که به لحاظ نظری در چند ساله اخیر در سطح جهانی مطرح شده و از آنجایی که منبعی پر ارزش برای کشور ها و سازمان ها به شمار می رود، میزان رشد و توسعه آن به سرعت تبدیل به شاخصی در توسعه یافتگی کشور ها شده است. از سوی دیگر، این منبع نامشهود به عنوان یکی از ارزشمند ترین منابع و سرمایه ای کلیدی در رشد شرکت ها مطرح شده است. با توجه به اهمیت موضوع دانش در دهه اخیر و با توجه به تغییر در دنیای اقتصاد و حرکت به سمت اقتصاد دانش محور، شناسایی، سنجش و مدیریت سرمایه فکری به امری بسیار مهم و حیاتی برای شرکت ها تبدیل شده، که این افزایش اهمیت سرمایه فکری در سودآوری پایدار و مستمر، نیازمند بررسی دقیق تر نقش این سرمایه با ارزش در سودآوری شرکت ها می باشد، که موضوع پژوهش حاضر است. هدف این پژوهش بررسی ارتباط بین کارایی سرمایه فکری و سودآوری می باشد. با مطالعه ادبیات تحقیق یک فرضیه اصلی و پنج فرضیه فرعی تدوین شد و بر اساس مدل رگرسیون خطی، ارتباط بین کارایی سرمایه فکری و اجزاء آن شامل کارایی سرمایه به کار گرفته شده، کارایی سرمایه انسانی، کارایی سرمایه مشتری، کارایی سرمایه نوآوری و کارایی سرمایه فرایند با سودآوری بررسی گردید. به منظور سنجش سرمایه فکری از روش ضریب ارزش افزوده فکری تدوین شده توسط نظری و هرمنز، استفاده شده است. نمونه آماری تحقیق شامل 21 شرکت پذیرفته شده در صنعت مواد و محصولات دارویی بورس اوراق بهادار تهران، برای یک دوره 5 ساله از سال 1387 تا سال 1391 می باشد. نتایج پژوهش نشان داد که ارتباط مثبت و معنا داری بین کارایی سرمایه فکری و سودآوری وجود دارد، در حالی که از بین اجزاء کارایی سرمایه فکری، تنها کارایی سرمایه انسانی دارای رابطه مثبت و معنا داری با سود آوری می باشد و سایر اجزاء آن از جمله کارایی سرمایه به کار گرفته شده و کارایی سرمایه فرایند دارای رابطه منفی و معنا دار با سودآوری بوده و کارایی سرمایه نوآوری و نیز کارایی سرمایه مشتری فاقد رابطه معنا داری با سودآوری است. این نتایج حاکی از این است که وزن معیار کارایی سرمایه انسانی در شاخص کل کارایی سرمایه فکری بیشترین تاثیر را دارد.