نام پژوهشگر: فرییا عدلی

بررسی وضعیت اشتغال زنان عضو هیأت علمی دانشگاه های افغانستان
پایان نامه دانشگاه الزهراء علیها السلام - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1393
  زهرا امینی   فرییا عدلی

ارتقاء سطح تحصیلات، ورود به بازار کار و افزایش مشارکت اجتماعی از جمله تغییراتی است که بخش قابل ملاحظه ای از زنان افغانستان در طی چند سال اخیر تجربه کرده اند، این فرایند برای آنان مشکلات و چالش های جدیدی به همراه آورده است. زنان عضو هیأت علمی دانشگاه ها نیز مانند بسیاری از زنان دیگر، با مشکلاتی مواجه اند. این پژوهش با هدف، بررسی تجربه زیسته زنان عضو هیأت علمی دانشگاه های افغانستان به منظور شناخت موانع، چالش ها و فرصت های زندگی آنان، و در پی آن ارائه راهکارهایی برای بهبود وضعیت زنان دانشگاهی کشورانجام شد. بدین منظور سوالات پژوهشی طراحی شده، عبارت بودند از: عوامل موثر در انتخاب شغل، عضو هیأت علمی دانشگاه چه بوده است؟ موانع و چالشهای فراروی زنان عضو هیأت علمی دانشگاه های افغانستان چیست؟عوامل و زمینه های موثر در موفقیت زنان عضو هیأت علمی دانشگاه های افغانستان چیست؟حضور در دانشگاه به عنوان عضو هیأت علمی چه تأثیری در زندگی زنان عضو هیأت علمی دانشگاه های افغانستان دارد؟جامعه ی این پژوهش، زنان عضو هیأت علمی دانشگاه های افغانستان هستند، نمونه ی پژوهش 16 نفر از زنان عضو هیأت علمی دانشگاه های افغانستان بود که براساس نمونه گیری هدفمند، به صورت گلوله برفی گزینش شدند. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه های نیمه ساختاریافته بود، که اعتبار و اطمینان آن با مشورت با مصاحبه شوندگان و متخصص کیفی تعیین شد. پس از تحلیل یافته های پژوهش در بعد انگیزش، 3 مولفه شرایط حاکم بر جامعه، تشویق پدر و انگیزه ها و علایق شخصی، در بعد موانع و چالش ها،3مولفه اصلی موانع بافتی و سازمانی و فردی، در بعد عوامل و فرصت ها، 4 مولفه اصلی حمایت خانوادگی و سازمانی، تحولات سیاسی و اجتماعی ، ویژگی های شناختی و عاطفی، و انگیزه تعهد و پیشرفت، و در بعد تأثیرات دانشگاه نیز، 3 مولفه تقویت مهارت های فردی و روان شناختی، حضور اجتماعی و رفاه اقتصادی شناسایی شدند. و در نهایت تعریف توانمندی از دیدگاه زنان عضو هیأت علمی دانشگاه های افغانستان بدست آمد. نتایج نشان داد که به رغم اینکه راهیابی زنان به آموزش عالی و مخصوصا هیأت علمی دانشگاه های افغانستان از لحاظ کمی در سال های اخیر رشد داشته است، اما از لحاظ کیفی زنان عضو هیأت علمی در دانشگاه با موانع متعدد روبه رو هستند که باعث نارضایتی و سرخوردگی آن ها می شود.